Իշխանությունների «ձեռագիրն» իրենց իսկ դեմ է աշխատում.
ANALYSISՍեպտեմբերի 29-ին Հայաստանի 19 համայնքներում տեղի ունեցան ՏԻՄ ընտրություններ:
ԿԸՀ-ի հրապարակած արդյունքներից տեսանելի է դառնում, որ այն համայնքապետները, որոնք աշխատում էին դեռևս նախկին իշխանությունների ժամանակվանից, հիմնականում վերընտրվել են:
Իսկ սա նշանակում է, որ ներկայիս իշխող կուսակցությունը ներկայացնող թեկնածուները ի զորու չեն եղել արժանանալ համայնքների բնակիչների վստահության քվեին:
Սա էլ որերորդ տեղական ընտրություններն են, որոնք փաստում են, որ իշխող կուսակցության դիրքերը տեղական մակարդակում շատ թույլ են:
Թերևս այս հանգամանքով է պայմանավորված, որ իշխանությունները Ընտրական օրենսգրքում նախատեսվող փոփոխությունների մեջ ցանկանում են դրույթ ամրագրել, ըստ որի՝ համայնքներում հիմնական ընտրական պայքարը կընթանա ոչ թե թեկնածուների միջև, այլ կուսակցությունների միջև, որոնք կներկայանան իրենց թեկնածուների ցուցակներով: Ինչպես հիմա արվում է խոշոր համայնքների պարագայում՝ Երևան, Գյումրի, Վանաձոր:
Իշխանությունը հույս ունի, որ ՏԻՄ ընտրությունների այսպիսի տարբերակի կիրառման ժամանակ իր դերակատարությունը կունենա նաև վարչապետի բարձր վարկանիշը, որը տարածվում է ՔՊ-ի վրա:
Այնուամենայնիվ, նշենք, որ նոր փոփոխությունը չի երաշխավորում, որ իշխանություններին այդպիսով կհաջողվի ՏԻՄ ընտրություններում գրանցել ցանկալի արդյունքներ:
Առավել ևս, որ վարչապետի, էլ չենք ասում իր կուսակցության, վարկանիշն անընդհատ իջնում է և իջնելու է:
Դա բոլոր իշխանությունների «ճակատագիրն» է, այս իշխանություններինը՝ առավել ևս, քանզի իշխանական թիմը ոչ մի ջանք ու եռանդ չի խնայում եղած հսկայական վարկանիշն անվերադարձ մսխելու համար: Առավել ևս՝ մարզերում:
Հաղթանակի հասնելու համար ՔՊ-ն պետք է ունենա յուրաքանչյուր համայնքի հետ կապված ծրագիր, որը պետք է ներկայացնեն համայնքի խնդիրներից տեղյակ թեկնածուներ, սակայն ՔՊ-ի կադրային բազան շատ թույլ է, և շատ հաճախ թեկնածուներ են առաջադրվում այնպիսի մարդիկ, որոնք համայնքի բնակիչների համար անհայտ դեմքեր են և համայնքի զարգացման գործում իրենց լուման չեն ունեցել:
Մարզերում իշխող ուժի դիրքերի ամրապնդմանը խոչընդոտում են նաև ՔՊ-ի ներսում նկատվող հակասությունները, ինչպես եղավ Աբովյանի քաղաքապետի ընտրությունների ժամանակ, երբ ՔՊ-ական Սասուն Միքայելյանը հրաժարվեց իր աջակցությունը հայտնել իշխող ուժի թեկնածուին՝ այդպիսով անուղղակի իր սատարումը հայտնելով գործող քաղաքապետին:
Քանի որ ՔՊ-ն չունի գաղափարախոսական հենք, որ կարողանա համախմբել իր մարզային ներկայացուցիչներին գաղափարի շուրջ, ապա համայնքներում կուսակցության ներկայացուցիչները առաջին պլանում են դնում սեփական ամբիցիաների բավարարումը: Իսկ ՔՊ-ականների միջև հակասությունները կարող են վարկաբեկել իշխող ուժին տեղական մակարդակով, ինչպես տեղի է ունենում Արարատի մարզի Նորաշեն համայնքում:
Ընդհանրապես, հետաքրքիր գործելաոճ են որդեգրել իշխանությունները մարզերում:
Հետևողականորեն փորձում են ազատվել ընտրված «անհնազանդ» գյուղապետներից, հետո արտահերթ ընտրություններում պարտվում են, սակայն շարունակում են նույն քաղաքականությունը:
Մարզը վերահսկելի դարձնելու ուրույն ձև է, սակայն չաշխատող, որովհետև մարզպետների մեծ մասը չափազանց թույլ է: Բայց և չունեն երկխոսության, համատեղ աշխատելու շնորհքը:
Ինչ վերաբերում է Նորաշենին, ապա երկու օր է՝ համայնքի բնակիչները բողոքի ցույցի են դուրս եկել՝ դժգոհելով, որ Արարատի մարզպետ Գարիկ Սարգսյանի միջամտությամբ՝ իրենց համայնքի ընտրված ղեկավար Նորայր Գրիգորյանի լիազորությունները անօրինական ձևով դադարեցվել են, նշանակվել է պաշտոնակատար, որն, ի դեպ, երեկ ի ցույց դրեց իր ողջ դեմքը՝ վերջում նույնիսկ բերման ենթարկվելով ոստիկանության բաժին:
Համայնքի ղեկավար Ն.Գրիգորյանն էլ իր լիազորությունները դադարեցնելու մարզպետի միջամտությունը կապում է նրա հետ, որ ինքը ԱԺ դեկտեմբերյան ընտրություններին չի օգնել մարզպետ Սարգսյան Գարիկին, այլ օգնել է ՔՊ-ի այլ թեկնածուի՝ Ատոմյան Սերգեյին, որն իր համագյուղացին է։
Անկախ նրանից՝ ով է ճիշտ, ով՝ սխալ, այս և նմանատիպ դեպքերում գործ ունենք նաև վտանգավոր մի երևույթի հետ, ինչը կոնկրետ այս պարագայում Գարիկ Սարգսյանը փաստացի հրահրեց: Խոսքը համայնքներում մարդկանց միմյանց դեմ հանելու, թշնամացնելու մասին է:
Վարչապետն ասում էր՝ ժողովուրդ, երկրի տերը դուք եք, ձեր դուռն է, կուզեք՝ կջարդեք: Այնինչ, մարզպետն իր կաբինետում պարզապես թաքնվում է այդ նույն ժողովրդից, հետո էլ նրանց «վրա» բերում իր կողմնակիցներին:
Արդյունքում հազիվ հնարավոր դարձավ խուսափել առավել ծանր հետևանքներով բախումներից:
Բայց ունի՞ մարզպետը երաշխիք, որ հետո մարդիկ գյուղում չեն բախվելու իր իսկ սերմանած թշնամանքի արդյունքում:
Բայց սա միայն մեկ մարզի խնդիր չէ: Սա այս իշխանության «ձեռագիրն» է:
Ստացվում է, որ իշխող ուժը ներկայումս բազմաթիվ խնդիրներ ունի ոչ միայն ընդհանրապես, այլև հենց իր ներսում, իսկ գալիք ընտրություններում՝ թե՛ համապետական և թե՛ տեղական մակարդակով, հաջողություններ արձանագրելու համար լուրջ եզրակացություններ պիտի անի Փաշինյանը:
Սեփական թիմի ներսում քայքայիչ գործընթացները, հասարակության տարբեր շերտերի հետևողականորեն թշնամացնելը, անդունդներ ձևավորելը շրջվելու է առաջին հերթին իր ու իր կառավարության դեմ:
ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ