Yerevan, 23.December.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
BREAKING


Երբ պաթոսն ու փիառը կարող են մեծապես խանգարել․ «Փաստ»

POLITICS

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Օրերս հայտնի դարձավ, որ Հայաստանի, Իրանի և Հնդկաստանի արտաքին գործերի նախարարությունները քննարկել են տնտեսական, տարածաշրջանային հաղորդակցային ուղիներին առնչվող հարցեր։ Խոսքն առաջին հերթին «Հյուսիս-Հարավ» միջազգային տրանսպորտային միջանցքի մասին է, որը ներառում է երկաթուղային, ավտոմոբիլային, օդային, ծովային և գետային տրանսպորտի ենթակառուցվածքներ, որոնք սկանդինավյան երկրներն ու ԵԱՏՄ հյուսիս-արևմտյան հատվածը պետք է կապեն Պարսից ծոցի ու Հնդկական օվկիանոսի երկրների հետ։ Այս միջանցքը լրացուցիչ ուղի է նախատեսում Եվրոպա հասնելու համար՝ շրջանցելով Սուեզի ջրանցքը և խուսափելով Ռուսաստան-Արևմուտք առճակատման բացասական ազդեցությունից:

Հատկանշական է, որ «Հյուսիս-Հարավ» տրանսպորտային ուղու՝ «Պարսից ծոց-Սև ծով» երթուղին անցնելու է Հարավային Կովկասով։ Ու կարևոր նշանակություն ունի այն հանգամանքը, թե որ կոնկրետ երկրներով այն կանցնի։ Ադրբեջանն ու Թուրքիան բոլոր հնարավոր միջոցները ձեռնարկում են, որպեսզի Հայաստանը մնա շրջափակման պայմաններում, մաս չկազմի այս նախագծին ու զարգանալու հնարավորություն չունենա։ Հենց այդ նպատակին է ծառայում, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքի» տրամադրման օրակարգը, որի իրականացման պարագայում կտրվում է հայ-իրանական սահմանը, հետևաբար փակվում են նաև Հնդկաստան-Իրան-Հայաստան տրանսպորտային ուղու գործարկման հնարավորությունները։

Մյուս կողմից էլ՝ Ադրբեջանը մեծ միջոցներ է ծախսում, ենթակառուցվածքներ է ստեղծում, որպեսզի ցույց տա, որ առավել արդյունավետ ու քիչ ծախսատար կարող է լինել իր երկրի տարածքով տրանսպորտային ուղիների անցումը։ Ճիշտ է՝ Ռուսաստանը ևս առաջ է մղում Իրանով ու Ադրբեջանով անցնող ԱստարաՌեշտ երկաթուղու կառուցման թեման, սակայն այս երկրին ավելի ձեռնտու կարող է լինել, որ «Հյուսիս-Հարավ» միջանցքն անցնի ԵՏՄ անդամ Հայաստանի տարածքով։ Ըստ այդմ, անհրաժեշտ է, որ Հայաստանը ևս գործուն քայլեր ձեռնարկի այս ուղղությամբ ու աշխատի առաջին հերթին Իրանի ու Հնդկաստանի, ինչպես նաև Ռուսաստանի ու Վրաստանի հետ։ Բայց հայկական կողմը, ավելի շատ հույսեր կապելով հայ-թուրքական սահմանի բացման հետ, ակտիվ քայլեր չի ձեռնարկում այս ուղղությամբ։ Պատահական չէ, որ անցյալ տարի Հայաստանում Հնդկաստանի դեսպան Կիշան Դան Դևալը նշում էր, թե «Պարսից ծոց-Սև ծով» միջանցքի հարցի կապակցությամբ իրենք դեռ պետք է պաշտոնապես առաջարկ ստանան հայկական կողմից։

Այնինչ, նման հարցում Հայաստանի մոտեցումը վաղուց պետք է արտացոլված լիներ։ Վերադառնալով Հայաստանի, Իրանի և Հնդկաստանի արտաքին գործերի նախարարությունների քննարկմանը՝ նշենք, որ պաշտոնական հաղորդագրությունից առանձնապես մանրամասներ հայտնի չեն, սակայն սոցիալական ցանցերում ակտիվորեն սկսեցին տեղեկություններ տարածվել, թե ստորագրվել է «Հյուսիս-Հարավ» ավտոճանապարհով տարեկան 250 միլիարդ դոլարի ապրանքաշրջանառության առաջին պայմանագիրը Հնդկաստանի, Իրանի և Հայաստանի միջև։ Իշխանական ճամբարի ներկայացուցիչները ամբողջ ուժով տարածում էին այս նորությունը՝ մեծ աշխարհաքաղաքական վերլուծություններ կատարելով, պաթոսախառն հայտարարություններով, թե շուտով միլիարդները կհոսեն դեպի Հայաստան, և այդպիսով մեր երկիրը հնարավորություն կստանա դուրս գալ շրջափակման սեղմվող օղակից։

Միգուցե իշխանությանը հարող անձինք փորձում են քարոզչական մակարդակում ցույց տալ, թե աշխարհացունց իրադարձություն է կատարվել, սակայն ցավալին այն է, որ առայժմ Հնդկաստանի, Հայաստանի ու Իրանի միջև չկա «Հյուսիս-Հարավ» տրանսպորտային ուղու վերաբերյալ որևէ կոնկրետ գործողություն նախատեսող պայմանագիր կամ պայմանավորվածություն, ընդամենը խորհրդակցություններ են տեղի ունենում։ Սա ուղղակի անլուրջ մոտեցման մասին է վկայում, քանի որ կատարված փաստ է ներկայացվում այն, ինչը դեռ տեղի չի ունեցել։ Հասկանալի է, որ իրականություն դառնալու դեպքում դա չափազանց կարևոր նախագիծ կլինի, բայց և հասկանալի է նաև, որ այդ նախաձեռնության իրականացումը ժամանակ ու հետևողական աշխատանք է պահանջում: Հիմա շատ կարևոր է, որ այդ ամենը վերջապես տեղափոխվի գործնական պայմանավորվածությունների դաշտ: Իսկ դրա համար աշխարհաքաղաքական այս բարդ վիճակում ոչ թե թմբկահարել ու դեռ սաղմնային փուլում գտնվող ինչ-որ բանի համար ցնծալ, այլ աշխատել է պետք, գործադրել մաքսիմալ ջանքեր...

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Ucom’s Renovated Sales and Service Center in Yerevan Mall Reopens 1% idcoin instead of New Year’s suffering: practical tips Idram Junior Donated Books to SchoolsBig Christmas Market with Idram, IDBank and idplusUcom Supports Wildlife Monitoring in Ararat Region IDBank, Idram, and idplus at the Big Christmas MarketConverse Bank Deputy CEO and CFO, Grant Akopian, Elected to BACEE BoardThe Best Gifts for New Year for Your Loved OnesUcom and SunChild NGO Install a Solar Plant in Alaverdi Kindergarten Converse Bank has been included in the list of Confirming Banks of the EBRD TFPIn 2024, Ucom Expands and Modernizes Fixed and Mobile Networks, Launches 5G in 8 More Cities, Covering a Total of 28 Cities. Acba bank to Allocate $50 Million for MSME Development Team Telecom Armenia Presents Sustainability-Linked Bonds to Prospective Investors at an Official EventConverse Bank and IFC join forces to support the growth of SMEs in Armenia4.479.792 AMD to Armenia Tree Project. the next beneficiary is Children of the regions NGO Ameriabank Presents EventHub.am: a Streamlined and User-Friendly Ticketing SolutionUcraft Introduces a New Solution for Businesses: The UC ERP Platform Ucom Announces a New Year's Deal for Those Who Join the Fixed Line AraratBank Presents the Final Part of "The Will to Get Back on Your Feet Again" Film SeriesIDMerch: IDBank’s New LoanUcom Announces New Year's Promotion for HONOR X7c Smartphones Converse Bank has become an official signatory of the UN Principles for Responsible BankingKindergarten in Artashavan Powered by Solar Energy Thanks to Ucom and SunChild Ameriabank named the Bank of the Year 2024 in Armenia by The Banker MagazineIDBank donated 10,000,000 AMD to the 27th "For You, Armenia!" Telethon “The Will to Get Back on Your Feet Again” ։ A Film Series Funded by AraratBank EasyPay has joined Idram's open QR infrastructureAmeriabank Named Armenia’s Best Bank for Real Estate by Euromoney Ardshinbank Donates 120 Million AMD to the Hayastan All-Armenian FundIdram is now available on Wildberries!80% Discount on IDBank’s Travel Card Services for Black Friday! Instant idcoin ahead of Black Friday Ucom and SunChild NGO Install Solar Plant in Malishka Community Shop at Yerevan Mall and pay with Idram for a chance to win gifts Unibank to Issue Subordinated Bonds for the First Time in Armenia How Not to Go Bankrupt on Black Friday: 5 Smart Shopping TipsIDBank warmly hosted children from the "Music for Future" Foundation.Ucom’s 5G network launched in 11 new cities UPay has joined Idram's Open QR infrastructureA Free Mastercard and 10% idcoins with Cashless Payments. IDBankThe Results of the 19th Annual International Microelectronics Olympiad Summarized in Yerevan AraratBank Named Best Investor Relations Bank Armenia 2024General Director of Ucom participated in Silicon Mountains technological summit Saving together: IDBank and IdramARARATBANK AND SINGAPORE GFTN SIGN MEMORANDUM OF UNDERSTANDING FOR DIGITAL TRANSFORMATIONAndron Participates in the Tomorrow Mobility World Congress 2024: Driving Innovation in E-MobilityAcba bank and American Express Expand Collaboration in ArmeniaThe Silicon Mountains technology summit to be held with the support of Ucom Evocabank became the first bank to join Idram’s open QR infrastructure25% Off on RIA Money Transfers to Ukraine at AraratBank