Իշխանությունը քամահրական վերաբերմունք ունի գիտության նկատմամբ
ՎԵՐԼՈՒԾԱԿԱՆԿրթության և գիտության ոլորտին առնչվող թեմաները վերջին շրջանում հայտնվել են հանրության ուշադրության կենտրոնում:
Ուսանողության և դասախոսների մոտ հատկապես բողոքի մեծ ալիք բարձրացրեց բուհերում հայագիտական առարկաները ոչ պարտադիր դարձնելու իշխանությունների որոշումը, սակայն խնդիրները միայն հայագիտական առարկաներով չեն սահմանափակվում և առնչվում են ողջ գիտական ոլորտին:
Որքան մեծ նվաճումներ ունի գիտությունը, այնքան մրցունակ կարող է լինել պետությունը: Գիտատեխնիկական նվաճումները կարող են մեծ ազդեցություն ունենալ տնտեսության տարբեր ճյուղերի առաջընթացի համար:
Միևնույն ժամանակ, ժամանակակից աշխարհում կարևորվում է հումանիտար գիտությունների զարգացումը, որոնք նշանակալի դերակատարություն ունեն օրինապահ քաղաքացիների ձևավորման, մարդկանց աշխարհայացքի և ազգային ինքնության պահպանության, ինչպես նաև սեփական պատմությամբ, մշակույթով և արժեհամակարգով աշխարհին ներկայանալու համար:
Անցած տարի տեղի ունեցած իշխանափոխությունը մեծ սպասումներ էր առաջ բերել գիտնականների և դասախոսների շրջանում, թե գիտությունը կարժանանա նոր իշխանությունների հատուկ ուշադրությանը, սակայն, ինչպես տեսնում ենք, իշխանությունների համար գիտության ոլորտը երկրորդական և անգամ երրորդական նշանակություն ունի:
Ինչպես նախկինում, այս տարի էլ գիտությանը պետբյուջեից հատկացվող գումարներն այդպես էլ չավելացվեցին, իսկ գիտնականները ստիպված են աշխատել չնչին գումարներով:
Թերևս դա է պատճառը, որ երիտասարդների շրջանում մոտիվացիա չկա իրենց հետագա մասնագիտական գործունեությունը գիտության հետ կապելու հարցում, և նրանք իրենց գործունեությունը պատկերացնում են այն ոլորտներում, որտեղ ֆինանսապես ապահով կարող են լինել:
Եվ փոխանակ այս պայմաններում գիտաշխատողները և գիտնականները պետության կողմից հատուկ ուշադրության արժանանային, մի բան էլ իշխանավորների քամահրանքին են արժանանում:
Օրերս վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Սուրբ Ղազար կղզում Մխիթարյան միաբանության վանահայրերի և տեղի հայ համայնքի ներկայացուցիչների հետ հանդիպմանը հայտարարեց, թե Հայաստանում գիտական գործունեություն վարել նշանակել է ամեն առավոտ գնալ մի շենք, որի ճակատին գրված է գիտահետազոտական ինստիտուտ, օրվա առաջին կեսին սուրճ խմել և վերադառնալ տուն:
Փաշինյանի այս հայտարարությունը առաջացրել է գիտնականների վրդովմունքը:
Նրանք համամիտ չեն վարչապետի հետ և կարծում են, որ գիտական ոլորտի հետ կապված իշխանությունների մոտ թյուրըմբռնում կա:
Եվ դա բավական չէ, Փաշինյանը համարում է, որ հումանիտար գիտությունների ներկայացուցիչները զբաղված են թամադաներ պատրաստելով, այսինքն՝ պետության համար շատ քիչ օգտակար գործով: Եվ պատահական չէ, որ Ֆրանսիայի հայ համայնքի ներկայացուցիչների հետ հանդիպմանը վերջինս հայտարարել է.
«Եկեք թամադաների սերունդ պատրաստող կրթական համակարգը փոխարինենք ինժեներներ պատրաստող կրթական համակարգով»:
Հասկանալի է՝ այդպիսով Փաշինյանը ցանկություն ունի հիմնավորել, թե ինչու են հայագիտական առարկաները բուհերում դարձնում ոչ պարտադիր, սակայն վերջինս կարծես թե չի ցանկանում գիտակցել, որ երկրի զարգացման տեսանկյունից հումանիտար առարկաների դասավանդումը և հետազոտությունը՝ հատկապես հայագիտության ոլորտում նույնքան կարևորություն ունեն, որքան որ բնական գիտությունները:
Եվ Հայաստանում հմուտ ինժեներներ պատրաստելու անվան տակ անհրաժեշտություն չկա անտեսել հայագիտությունը:
Անկախ ամեն ինչից, թե ինչ մասնագիտությունների պատրաստման վրա իր ուշադրությունը կսևեռի պետությունը, Հայաստանի առջև ծառացած աշխարհաքաղաքական մարտահրավերները պահանջում են, որ հայագիտությունը լինի բարձր դիրքերում:
ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ