Ընդերքօգտագործման վերաբերյալ նոր որոշումը վստահություն չի ներշնչում
ECONOMICSPast.am-ը տեղեկացնում է. Ընդերքօգտագործման իրավունք ստանալու նպատակով իրավաբանական անձինք հայտի հետ միասին լիազոր մարմին են ներկայացնում նաև ընդերքի երկրաբանական ուսումնասիրության աշխատանքային ծրագիրը և պինդ օգտակար հանածոների հանքավայրերի շահագործման արդյունահանման նախագիծը: Կառավարության Իրավական ակտերի հրապարակման միասնական կայքում ավելացվել է որոշման մի նախագիծ, ըստ որի այլևս այդ նախագծերը պետք է կազմվեն կոնկրետ կառուցվածքին, բովանդակությանը և ձևավորման պահանջներին համապատասխան:
ՀՀ ընդերքի մասին օրենսգրքի 36–րդ, 39–րդ և 50–րդ հոդվածներով սահմանված է, որ ընդերքօգտագործման իրավունք ստանալու նպատակով դիմումին կից ներկայացվող ուսումնասիրման ծրագիրը և արդյունահանման նախագիծը ինչ պետք է ներառի: Սակայն չեն սահմանված պինդ օգտակար հանածոների արդյունահանման նախագծերի և երկրաբանական ուսումնասիրության աշխատանքային ծրագրերի բովանդակությանը, կառուցվածքին և ձևավորմանը ներկայացվող պահանջները, որը իր հերթին առաջացնում է որոշակի բարդություններ և երկիմաստ ընկալումներ հայտատուների համար: Շատ դեպքերում ծրագրերը և նախագծերը ներկայացվում են կամայականորեն կազմված՝ առանց պատշած ձևավորման տեքստի, երբեմն տեքստի բովանդակությունը չի համապատասխանում ծրագրի նպատակին, քարտեզագրական նյութերը և դրանց մասշտաբները պատահականորեն են ընտրված:
Հանքարդյունահանման նախագծերի և երկրաբանական ուսումնասիրության աշխատանքային ծրագրերի կազմման հետ կապված իրավահարաբերությունների կարգավորման նպատակով անհրաժեշտություն է առաջացել սահմանել դրանց բովանդակությանը, կառուցվածքին և ձևավորմանը ներկայացվող պահանջները՝ ՀՀ կառավարության որոշման տեսքով: Որոշման նախագիծը մշակվել է Էներգետիկ ենթակառուցվածքների և բնական պաշարների նախարարության կողմից:
Ներկայացված որոշման նախագծի ընդունումով ընդերքօգտագործման իրավունք ստանալու նպատակով ընդերքի երկրաբանական ուսումնասիրության աշխատանքային ծրագրերը և պինդ օգտակար հանածոների հանքավայրերի շահագործման արդյունահանման նախագծերը լիազոր մարմին կներկայացվեն սահմանված պահանջների պահպանմամբ:
Նախագծում ասված է, որ արդյունահանման նախագիծը կազմելիս պահպանվում են ընդերքի օգտագործմանն ու պահպանմանը, ինչպես նաև շրջակա միջավայրի պահպանմանն առնչվող օրենսդրությամբ սահմանված պահանջները: Այն պետք է պարունակի բոլոր տվյալները՝ շարադրված դյուրըմբռնելի, ոչ երկիմաստ, հակիրճ, առանց ավելորդ տարրերի, ճշգրիտ, որոնք հնարավորություն են տալիս իրականացնել նախագծային նյութերի վերլուծությունն առանց հեղինակի մասնակցության:
Այս նախագծի արդյունավետության, որպես դրական քայլ լինելու վերաբերյալ կարծիք հարցրեցինք Հայաստանի կանաչների միության նախագահ Հակոբ Սանասարյանից, ով լսելով նախագծի ընդհանուր նկարագիրը՝ նշեց, որ նման բաների նկատմամբ նա ոչ մի վստահություն չունի:
Նոր նախագծով բովանդակության մեջ հստակեցում մտցնելու վերաբերյալ Սանասարյանը նշում է, որ այսօր ունենալով այս իշխանություննը, ոչ մի դրական փոփոխություն չի սպասում հանքարդյունաբերության ոլորտում հօգուտ ժողովրդի կամ պետության՝ պատճառաբանելով, որ հիմնականում իրենք են (իշխանությունը,– խմբ.) տերերը, և իրենք էլ հանցագործ ծրագրերին ընթացք են տալիս:
«Մի հատ նայեք, թե ամբողջ կառավարությունում ովքեր են հավաքված, նրանք, ովքեր հանքերը վերցնում են իրենց ղեկավարների համար: Նրանք անընդհատ նման խոստումներ կտան: 15–20 տարի հետո, երբ երկիրը ավերված կլինի, կարող են նաև թունդ օրենքներ ընդունել, երբ արդեն ամեն ինչ անցած–գնացած լինի»,– նշեց Սանասարյանը:
ՔՐԻՍՏԻՆԱ ՏԵՐ–ՄԱԹԵՎՈՍՅԱՆ