Արամ Գրիգորյան. «Այն շուկաներում, որտեղ մենաշնորհ կա, բենզինի գները կարգավորվում են ցանկությամբ»
ECONOMICSՀայաստանում բենզինը հերթական անգամ թանկացավ 10 դրամով:
Այս մասին «Փաստ» օրաթերթին ահազանգեցին վարորդները:
Տեղական շուկայում դիզվառելիքի գները վերջին ամիսներին սկսել են դանդաղորեն բարձրանալ։ «Հասարակական պաշտպան» հասարակական կազմակերպության նախագահ Արամ Գրիգորյանը բենզինի շուկայում տեղի ունեցող թանկացումների հիմնական պատճառը առկա մենաշնորհն է համարում:
«Գներն այս շուկայում մոնոպոլիան է կարգավորում: Տնտեսական հաշվարկ այստեղ չկա: Սա չի վերաբերվում միայն բենզինին: Բոլոր այն շուկաներում, որտեղ մենաշնորհ կա, գները կարգավորվում են ցանկությամբ և գերշահույթներ ապահովվում: Մեր երկրում բենզինի շուկան մոնոպոլ է: Մոնոպոլիստը տեսնում է իր եկամուտը քչացել է, գինը 10 դրամով բարձրացնում է»,– նշեց նա:
Այդուհանդերձ, նա չի բացառում, որ գնաճին կարող են նպաստել նաև տվյալ երկրում ապրանքի բարձր գինը: Այլ վարկած ևս կա:
«Կարող են ազդել նաև տրանսպորտային ծախսերը: Կարող եմ նշել, որ մեր երկրում ցանկացած թանկացման դեպքում որևէ հիմնավորում չի լինում»,– մատնանշեց նա:
Ոչ միայն դիզվառելիքի, այլև շուրջ 900 անուն ապրանքների թանկացումներ են սպասվում հունվարից: Հարկային նոր օրենսգրքով ծխախոտի, ալկոհոլային խմիչքների, բենզինի և այլ ապրանքների ակցիզային հարկն ավելանալու է: Հետևաբար, թանկացումների նոր ալիքն անխուսափելի է: Արամ Գրիգորյանի խոսքով՝ այս իրավիճակում նախ պետք է ներքին շուկայում կարգավորումներ իրականացնել:
«Այստեղ մեծ դեր ունի Տնտեսական մրցակցության պաշտպանության պետական հանձնաժողովը: Նա պետք է ցանկացած թանկացում հիմնավորի, որովհետև դա իր լիազորության մեջ է մտնում: Այս և մնացած բոլոր շուկաները մեր երկրում ուսումնասիրության կարիք ունեն: Մեր պետությունն իրավիճակի փոփոխության վերաբերյալ հիմնավոր կարծիք չի կարողանում մեջբերել»,– ասաց մեր զրուցակիցը:
Գրիգորյանի խոսքով՝ Հայաստանում գների բարձրացումը քաղաքական որոշումների հետևանք է: Արտաքին աշխարհը գազի կամ բենզինի միջոցով է ճնշումներ գործադրում:
«Դրանից դուրս գալու միակ ձևն այն է, որ մեր ներքին խնդիրները պետք է լուծենք: Պետք է պետական կառավարման համակարգ ունենանք, որն այսօր չկա: Դեռևս որպես այդպիսին պետություն գոյություն չունի, քանի որ պետությունը միայն գործառույթ չէ, դա նպատակ է և ծրագիր, իսկ մենք դրանք չունենք: Ազգային ժողով ունենք, որին ինչ ասեն, միայն ձեռք է բարձրացնում: Ամեն օր գները բարձրանալու են, իսկ մենք գնաճի պատճառը չենք իմանալու»,– շեշտեց նա:
Ընդհանրապես, միջազգային շուկայում գների փոփոխությունն անհամաչափ է անդրադառնում տեղական շուկայի գնագոյացմանը:
«20 տարի է նույն վիճակն է: Օրինակ՝ համաշխարհային շուկայում նավթի գները նվազում են, իսկ այստեղ բենզինի գինը մնում է նույնը: Բայց նավթի գները մեծ ազդեցություն չեն կարող ունենալ, որովհետև մեր երկրում բենզինի սպառման ծավալները քիչ են: Գնագոյացման վրա կարող են ազդել տրանսպորտային միջոցի թանկացումները և մոնոպոլիան»,– եզրափակեց նա:
Նշենք, որ մեր երկրում բենզինի և դիզվառելիքի շուկայում գերիշխող դիրքում են «Ֆլեշ» (բենզինի շուկայի 42,62% և դիզվառելիքի` 47,3%–ը) և «Սիթի Պետրոլ Գրուպ» (SPC) (համապատասխանաբար` 41,76% և 40,8%) ընկերությունները:
Մանյա Պողոսյան