Լուրջ կորուստներ կարող ենք ունենալ. «Freedom House»-ի կոշտ գնահատականը՝ Հայաստանին

POLITICS 12 April, 2018 13:00

Հեղինակավոր «Freedom House» իրավապաշտպան կազմակերպության հերթական զեկույցում Հայաստանը կոշտ գնահատականի է արժանացել: Ըստ զեկույցի՝ ՀՀ-ն նախորդ տարվա համեմատ զիջել է դիրքերը և Եվրասիական տարածաշրջանի մի շարք այլ պետությունների նման այսօր կանգնած է ավտորիտար դառնալու վտանգի առաջ: Զեկույցում Սերժ Սարգսյանի իշխանավարության հնարավոր երկարաձգման վերաբերյալ ևս անդրադարձ է կատարվել. Հայաստանը դասվել է այն երկրների շարքում, որտեղ գլխավոր քաղաքական գործիչը կառավարում է կա՛մ կուլիսներից, կա՛մ ունի իշխանություն, որը էապես գերազանցում է օրենքով նրան տրված լիազորությունները:

«Ի տարբերություն նախորդ զեկույցի, այս անգամ զեկույցում հատուկ ուշադրության է արժանացել Սերժ Սարգսյանը,ով նոր օրենսդրությամբ և իր ցանկությամբ հնարավորություն ունի երկարաձգելու իշխանությունն ու իր պաշտոնավարումը: Սա բավական կոշտ գնահատականի է արժանացել կազմակերպության զեկույցում և համարվել է, որ Հայաստանը նմանատիպ քայլով արդեն իսկ համալրում է այն պետությունների ցանկը, որտեղ գլխավոր քաղաքական գործիչը կառավարում է կամ կուլիսներից, կամ էլ շարունակում է իշխանավորման գործընթացը՝ գերադասելով կամ շրջանցելով օրենքը: Այդուհանդերձ, մենք, սկսած 2008 թվականից, ունենում ենք ցուցանիշների շարունակական նվազում: Նվազում ենք գրանցում և՛ անկախության, և՛ օրենսդիր, և՛գործադիր մարմինների հավասարակշռության տեսանկյունից: Ըստ այդմ, եթե աստիճանաբար դիտարկում ենք այդ զեկույցների գնահատականները, ապա Հայաստանը կամաց-կամաց կիսաավտորիտարից անցում է կատարում դեպի առավել կոշտ կառավարման ձևի: Այդ դինամիկան ակնհայտ է նման զեկույցներում»,-Past.am-ի հետ զրույցում ասաց իրավապաշտպան Զառա Հովհաննիսյանը:

Նրա խոսքով՝ հաշվի առնելով զեկույցներում առկա դինամիկան, տեսնում ենք, որ Հայաստանը ժողովրդավարության ցուցանիշով զիջում է Վրաստանին, Ուկրաինային, Մոլդովային:

«Դրանք «հիբրիդային» կամ անցումային փուլում գտնվող այն պետություններն են, որոնց հետ անընդհատ համեմատում էին Հայաստանը: Երբ Հայաստանը 2013թ. հրաժարվեց ԵՄ-ից և որոշեց որդեգրել Եվրասիական տնտեսական միությանն ինտեգրվելու քաղաքականությունը, օրինակ էր բերվում այդ երկրներում տիրող անկայուն վիճակը: Այդ կերպ փորձ էին ներկայացնել այնպես, թե նման որոշումը ճիշտ է կամ ավելի անվտանգ է: Բայց նման զեկույցները բավականին լուրջ մտորելու տեղիք են տալիս: Այսինքն՝ ստացվում է, որ նման որոշումները ոչ թե անվտանգության խնդիր են լուծում, այլ իսպառ վերացնում են ժողովրդավարությունը: Հիշենք ՀՀ անկախության ավելի վաղ ընկած տարիները: Այդ ժամանակահատվածում Հայաստանը Հարավային Կովկասում որպես ժողովրդավարության օազիս էր դիտարկվում: Այդ տարիներին Հայաստանի առաջընթացի հետ մեծ հույսեր էին կապում, բայց հիմա մենք տեսնում ենք, որ հետընթացն ակնհայտ է: Մենք բավականին լուրջ կորուստներ կարող ենք ունենալ նման ցուցանիշներով. մասնավորապես՝ միջազգային կառույցների հետ համագործակցելու, նոր զարգացման հեռանկարներ և ուղիներ փնտրելու գործընթացներում»,-ասաց նա:

Զառա Հովհաննիսյանի դիտարկմամբ՝ հնարավոր կորուստների մեջ են նաև պետությանը տրվող դրամաշնորհները:

«Համակարգային փոփոխություններին ուղղված դրամաշնորհները ժողովրդավարության ցուցանիշների վրա ազդելու համար են տրվում, դրանք ինքնանպատակ չեն: Եթե ժողովրդավարացման ցուցանիշները չեն փոփոխվում և հետընթաց են ապրում, նշանակում է, որ ուղղված միջոցներն աննպատակ են: Իսկ նման դեպքերում միջոցները կրճատվում են ու շարունակական չեն լինում: Եթե շարունակենք նման ցուցանիշներ գրանցել տարբեր հեղինակավոր կազմակերպությունների զեկույցներում, չեմ կարծում, որ ՀՀ-ում կշարունակեն գործել կարևորագույն ծրագրերը: Հանգամանքը բավականին լուրջ հետընթաց կարձանագրի մարդու իրավունքների պաշտպանության բնագավառում»,-եզրափակեց իրավապաշտպանը:

Աննա Բադալյան