Yerevan, 28.November.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
BREAKING


Խաղաղության պայմանագրի գինը Լեռնային Ղարաբաղի գոյությունն է. «Փաստ»

INTERNATIONAL NEWS

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

 ng.ru–ն գրում է, որ չճանաչված ԼՂՀ մայրաքաղաքը կրկին անհանգիստ է: Այս անգամ Ստեփանակերտում զանգվածային դժգոհության պատճառ է դարձել վերջերս Պրահայում Ֆրանսիայի և Ադրբեջանի նախագահների, Եվրոպական խորհրդի ղեկավարի և Հայաստանի վարչապետի ընդունած հայտարարությունը։ Խոսքը, մասնավորապես, վերաբերում է Հայաստանի և Ադրբեջանի կողմից միմյանց տարածքային ամբողջականության և ինքնիշխանության փոխադարձ ճանաչմանը։ Ի՞նչը դուր չի գալիս ղարաբաղցիներին այդ հայտարարության մեջ։ Չճանաչված հանրապետության արտաքին գործերի նախարար Դավիթ Բաբայանը իրավիճակը բնութագրել է այսպես. «Մենք դեմ չենք խաղաղության պայմանագրերին, խնդիրը նման խաղաղության պայմանագրերի գինն է։ Մենք կարծում ենք, որ չի կարող լինել խաղաղության պայմանագիր ո՛չ Արցախը Ադրբեջանի կազմում ճանաչելով, ո՛չ էլ ժխտելով 1915 թվականի Հայոց ցեղասպանությունը, քանի որ դա կբերի աղետի, և մենք կկորցնենք մեր պետականությունը»։

Դավիթ Բաբայանը վստահ է, որ Արցախն ապագա չունի Ադրբեջանի կազմում: Բացի այդ, «չպետք է հույս ունենալ, որ դա ինչ-որ կերպ կարող է երաշխավորել Հայաստանի անվտանգությունը»,- ասել է ԼՂՀ արտգործնախարարը։ Իր հերթին, Լեռնային Ղարաբաղի խորհրդարանի նախագահ Արթուր Թովմասյանը վստահ է, որ «Արցախն այսօր կանգնած է ոչ միայն մշակութային ժառանգության ոչնչացման, այլ նաև գոյության վտանգի առջև»։ Այսինքն, ղարաբաղցիներն ուղղակի սպառնալիք են տեսնում Հայաստանի կողմից Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության ճանաչման հարցում։ Գրեթե ամեն օր Ստեփանակերտի կենտրոնում հանրահավաքների դուրս եկած մարդիկ ասում են, որ իրենք Ադրբեջանի կազմում ապագա չունեն և չեն կարող ունենալ։ Նրանց մտահոգությունը հասկանալի է: Ինքը՝ Ալիևը, նույն Պրահայում հայտարարել է, որ եթե Ղարաբաղի հայերը չեն ցանկանում դառնալ Ադրբեջանի քաղաքացի, ապա կարող են այնտեղից հեռանալ։ Ղարաբաղցիների բացարձակ, ճնշող մեծամասնությունը չի պատկերացնում կյանքը որպես Ադրբեջանի քաղաքացի։

Նրանք վստահ են, որ նման պարագայում անիմաստ է խոսել հայերի անվտանգության ու իրավունքների պահպանման մասին, իսկ եթե ռուս խաղաղապահները հեռանան տարածաշրջանից, ապա նրանց կյանքին ուղղակի վտանգ կսպառնա։ Մինչդեռ ռուսական խաղաղապահ առաքելության ժամկետը լրանում է երեք տարուց էլ քիչ ժամանակ հետո։ Հայաստանն, իհարկե, ամենևին դեմ չէ այդ առաքելության մանդատը ևս հինգ տարով երկարաձգելուն, սակայն Ադրբեջանն արդեն իսկ պահանջում է ռուս խաղաղապահներին անհապաղ դուրս բերել Ղարաբաղից։ Նման դեպքում հայերը մնում են դեմ առ դեմ նրանց հետ, որոնք 30 տարվա առճակատման ընթացքում չեն էլ մտածել ոչ միայն նստել բանակցությունների սեղանի շուրջ և պարզապես խոսել մարդկանց հետ, ինչպես, օրինակ՝ Մոլդովայի իշխանությունները պրիդնեստրովցիների, կամ Վրաստանինը՝ Աբխազիայի հետ: Լեռնային Ղարաբաղի 44-օրյա պատերազմում կրած ծանր պարտությունից հետո Հայաստանին գործնականում ոչ մի լծակ չի մնացել ներկա իրավիճակի վրա ազդելու համար։ Տարիներ շարունակ Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի պահանջներից հետո Երևանում այժմ փորձում են պարզապես երաշխավորել ղարաբաղցիների իրավունքների պահպանումն ու անվտանգությունը։

Սակայն նույնիսկ այդ խոսակցությունները Բաքվում զայրույթ են առաջացնում։ Նրանք վստահորեն հայտարարում են, որ Ղարաբաղի խնդիրը լուծված է, նման խնդիր այլևս չկա, ինչը նշանակում է, որ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի կարիքը չկա։ Ավելին, Բաքվում վերացվել է անգամ Լեռնային Ղարաբաղ աշխարհագրական հասկացությունը։ Հայաստանն ինքն է հիմա մահացու վտանգի տակ: Թե՛ Ադրբեջանի, թե՛ Թուրքիայի հետ բանակցությունների ֆոնին ադրբեջանական զինուժը փաստացի օկուպացրել է հենց Հայաստանի տարածքի մի մասը և մոտեցել առողջարանային Ջերմուկ քաղաքին և Սևանա լճի ափին։ ՀԱՊԿ-ում իրավիճակի կարգավորման հարցում Երևանի օգնության կոչը հանգեցրել է «խոր մտահոգության» արտահայտման և կազմակերպության՝ երկու կողմերին ուղղված «զսպվածության» անիմաստ կոչերին։ Երևանում սկսել են խոսել ՀԱՊԿ-ի լիակատար մեռելածնության ու անարժեքության մասին, նաև կոչեր են հնչել անհապաղ լքել այդ կազմակերպությունը։ Իհարկե, Հայաստանի իշխանությունները ծավալվող իրադարձությունների ֆոնին կտրուկ շարժումներ չեն անի, բայց նստվածքը դեռ երկար կմնա։ Փաստացի ոչնչի չեն հանգեցրել նաև Երևանի՝ օգնություն ցուցաբերելու կոչերը ռազմաքաղաքական գործընկեր Ռուսաստանին։ Միջազգային պատժամիջոցների ծանրության տակ մաշված և Ուկրաինայում լուրջ խնդիրներով զբաղված Մոսկվան պարզապես լռում է, և այստեղից կրկին կոչեր են հնչում իրավիճակը կարգավորել դիվանագիտական ճանապարհով։

Պարզվել է, որ եթե Ադրբեջանին լիովին աջակցում է իր ռազմավարական դաշնակից Թուրքիան, ապա Հայաստանին փաստացի Մոսկվայում չեն աջակցում։ Անհնար է չհասկանալ, որ այդ ֆոնին ԱՄՆ-ն ու ԵՄ–ն ակտիվ են լինելու, և դա պայմանավորված է, իհարկե, տարածաշրջանում սեփական շահերով։ Արդյո՞ք իրադարձությունների նման զարգացումը ձեռնտու է Մոսկվային աշխարհաքաղաքական տեսանկյունից, ցույց կտա ժամանակը։ Վերջին շրջանում աշխարհում և հատկապես կովկասյան տարածաշրջանում ամեն ինչ շատ արագ է ընթանում։ Իսկ այդ ընթացքում արդիականացվում է հայ-ադրբեջանական սահմանի սահմանազատման ու սահմանագծման հարցը՝ կա՛մ ըստ Ադրբեջանի առաջարկած քարտեզների, կա՛մ Հայաստանի տրամադրության տակ գտնվող քարտեզներով, կա՛մ էլ ԽՍՀՄ զինված ուժերի գլխավոր շտաբի քարտեզներով, որոնք Մոսկվան է առաջարկում օգտագործել։

Մի բան պարզ չէ. ինչպե՞ս են իրականացվելու այդ աշխատանքները, եթե Ադրբեջանի զինված ուժերը գտնվում են Ջերմուկի մոտ, շտապում են դեպի Սևանա լիճ և, կարծես թե, չեն պատրաստվում լքել Հայաստանի տարածքը։ Ավելին, Բաքվում չեն հոգնում կրկնել, որ «Զանգեզուրը, Սևանը և Երևանը Ադրբեջանի պատմական հողերն են», և վաղ թե ուշ իրենք կլինեն այնտեղ։ Դժվար է մոռանալ նաև Ադրբեջանի նախագահի այն հայտարարությունը, թե իբր եկել են, տեսել են, որ սահմանը բաց է, խորացել են։ Զավեշտն այն է, որ այդ կերպ նրանք կարող են գնալ ու կանգնել Երևանի մոտակայքում։

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Idram is now available on Wildberries!80% Discount on IDBank’s Travel Card Services for Black Friday! Instant idcoin ahead of Black Friday Ucom and SunChild NGO Install Solar Plant in Malishka Community Shop at Yerevan Mall and pay with Idram for a chance to win gifts Unibank to Issue Subordinated Bonds for the First Time in Armenia How Not to Go Bankrupt on Black Friday: 5 Smart Shopping TipsIDBank warmly hosted children from the "Music for Future" Foundation.Ucom’s 5G network launched in 11 new cities UPay has joined Idram's Open QR infrastructureA Free Mastercard and 10% idcoins with Cashless Payments. IDBankThe Results of the 19th Annual International Microelectronics Olympiad Summarized in Yerevan AraratBank Named Best Investor Relations Bank Armenia 2024General Director of Ucom participated in Silicon Mountains technological summit Saving together: IDBank and IdramARARATBANK AND SINGAPORE GFTN SIGN MEMORANDUM OF UNDERSTANDING FOR DIGITAL TRANSFORMATIONAndron Participates in the Tomorrow Mobility World Congress 2024: Driving Innovation in E-MobilityAcba bank and American Express Expand Collaboration in ArmeniaThe Silicon Mountains technology summit to be held with the support of Ucom Evocabank became the first bank to join Idram’s open QR infrastructure25% Off on RIA Money Transfers to Ukraine at AraratBank Yerevan to Host Unprecedented Serbian-Armenian Music ConcertAraratBank Stands with My Forest Armenia to establish Charles Aznavour Forest Ucom and Sunchild NGO install another solar plant in Areni 4,401,021 AMD to COAF. The November beneficiary is “Armenia Tree Project”Go Digital or Go Home: Sergey Arakelyan Yes to cashless! - cruises and gifts for AraratBank MC cardholders Ucom joins Armenian Internet Governance Forum as a platinum partner AraratBank: Five-Time Winner at AMX Awards 2024AraratBank Initiates a Panel Discussion on AI and LeadershipKhachaturian International Youth Competition launched in China with performance by “Music for Future” Foundation’s Cellist Mari HakobyanUcom Employees Participate in Forest Restoration Efforts in Vayots Dzor Fast Shift has joined Idram's open QR infrastructure New and modern. Arabkir branch of IDBank reopenedAraratBank: Unprecedented Consumer Loan Offer Starting from 14.5% Ucom launches 5G network across nine Armenian citiesLearn to save. World Savings Day with Idram JuniorAnother solar power plant by Ucom and SunChild NGO installed in Vardenis Converse Bank and Kapitalbank signed a cooperation agreement at Sibos 2024 IDBank and Idram at Mantashyants Global Expo AraratBank Introduces UBPAY: A New System for International TransfersIDBank participated in the HR Expo-24 conference Armenia Hosted the Consulting Event of the Year: International CMC Conference was held with Participants from 30 Countries AraratBank Sponsors New Laboratory and Seminar at MatenadaranUcom, in cooperation with SunChild NGO, increases the access to drinking water in Lchavan community The customer is always our top priority: IDBankThe October beneficiary of "The Power of a Dram" is the Children of Armenia FundAmeriabank’s New Offer: Draw of Investment Portfolios for AMD 2M The International CMC Conference kicked off for the first time in Armenia, bringing together management consultants and the business community The winners of the 2024 joint program between SIA Armenia and "The Power of One Dram" have been announced