Yerevan, 23.November.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 € = 0 ֏, 1 ₽ = 0 ֏
English
Հայերեն Русский
BREAKING
Lavrov: Russia intends to outline concrete steps to resolve issues in Karabakh Armenia President signs decree on calling snap parliamentary elections on June 20 Armenia President petitions to Constitutional Court Armenia legislature convenes special session to consider new Electoral Code Latvia parliament recognizes Armenian Genocide 145 new cases of COVID-19 confirmed in Armenia Armenia acting Deputy PM receives Iran Ambassador Azerbaijanis advance in territory of Nor Ghazanchi village of Karabakh's Martakert again, negotiations underway Lebanon official to Armenians: You were killed by sword, we—by famine, blockade, but culprit is one Al-Arabia: 10,000 people parade with torches in Yerevan in memory of 1.5 million Armenians killed in Ottoman Turkey Greek PM expects to meet with Erdogan in the near future Armenia Ombudsman on protest held in front of Prosecutor General's Office


Իշխանությունների «շնորհիվ» Հայաստանի մասնակցությամբ տարածաշրջանային նախագծերը գրվում են սառույցին․ «Փաստ»

POLITICS
Կիսվել

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Համաշխարհային տնտեսությունն ու մատակարարման շղթաները վերջին տարիներին տեխնոլոգիական զարգացմանը զուգահեռ առավել փոխկապակցված են դարձել։ Եվ այդ է պատճառը, որ եթե աշխարհի որևէ մասում կարևոր գործընթաց է տեղի ունենում, ապա դա ազդում է ամբողջ աշխարհի վրա։ Հիմա աշխարհում նույնիսկ անհնար է պատկերացնել որևէ պետության բնականոն զարգացումը մեկուսացման պայմաններում։ Եվ ինչքան շատ էներգետիկ, լոգիստիկ, ենթակառուցվածքային և այլ նախաձեռնություններ են պետությունները իրականացնում և այդ համատեքստում համագործակցում միմյանց հետ, այնքան լայն զարգացման հնարավորություններ են բացվում նրանց առաջ։ Այս կոնտեքստում առավել քան կարևոր են տարածաշրջանային նշանակություն ունեցող նախագծերը, որոնք նաև ռազմավարական նշանակություն են ձեռք բերում։ Օրինակ՝ պատահական չէ, որ Թուրքիան հատուկ ջանքեր է ներդնում, որպեսզի դառնա գազային հանգույց կապույտ վառելիքի մատակարարումը դեպի Եվրոպա ապահովելու համար։

Չէ՞ որ այս իրողությունը նշանակում է նաև Եվրոպայի աչքերում Թուրքիայի քաղաքական կշռի ավելացում։ Տարածաշրջանային նախագծերը Հարավային Կովկասի երկրների համար նույնպես կենսական նշանակություն ունեն ու զարգացման հատուկ նախադրյալներ կարող են ապահովել։ Այս հանգամանքը կարևորելու արդյունքում է, որ Ադրբեջանը հրաժարվում է գնալ տարածաշրջանային կոմունիկացիաների ապաշրջափակման քայլին ու ձգձգում է այս հարցի շուրջ պայմանավորվածությունների իրականացումը։ Միաժամանակ, պատահական չէ, որ թշնամին Հայաստանից պահանջում է, այսպես կոչված, «Զանգեզուրի միջանցքը», որպեսզի պանթուրքական նախագիծն իրականություն դառնա, իսկ Հայաստանը շարունակի մնալ շրջափակված։ Իրականում Հայաստանը կարող էր և շատ մեծ հույսեր չկապել Թուրքիայի ու Ադրբեջանի սահմանների բացման հետ ու տարբեր նախագծեր իրականացնել մյուս հարևանների՝ Իրանի և Վրաստանի հետ համագործակցության պայմաններում։

Այս համատեքստում բավական հետաքրքրական է, որ 2018 թվականից ի վեր ՀՀ իշխանությունները խոսում են «Պարսից ծոց-Սև ծով» միջանցքի ստեղծման մասին։ Իսկ այդ ընթացքում փորձագետները վերլուծում էին, թե աշխարհաքաղաքական հավակնություններ ունեցող այս մեծ նախագիծը կարող է Հնդկաստանից մինչև Արևել յան Եվրոպայի երկրներ ձգվող տարանցիկ մեծ ճանապարհ ձևավորել՝ ակտիվացնելով Ասիայի և Եվրոպայի առևտրային կապերը՝ միաժամանակ մեծացնելով Հայաստանի տնտեսական և քաղաքական կշիռը ռեգիոնում: Անգամ հայտարարություններ էին հնչում, թե Հայաստանը այս նախագիծն իրականություն դարձնելու համար բանակցում է շահագրգիռ երկրների հետ։ Եվ թվում էր, թե ծրագիրն իրականացնելու համար գործնական պայմանավորվածությունները պետք է հետևեն մեկը մյուսին, բայց խոսքերից զատ մեր իշխանությունները ոչինչ չարեցին «Հյուսիս-Հարավ» տրանսպորտային միջանցքի երթուղու մաս կազմով այս կարևոր ծրագիրն իրականացնելու ուղղությամբ։

Դրա արդյունքում է, որ «Հյուսիս-Հարավ» ավտոճանապարհը մինչև հիմա վերջնականապես կառուցված չէ, անգամ Իրանի հետ կապող ժամանակակից պահանջներին համապատասխան ճանապարհ չունենք, քանի որ Գորիս-Կապան ավտոճանապարհի կարևոր հատվածը այսօր ադրբեջանական վերահսկողության տակ է։ Իսկ Իրան-Հայաստան երկաթուղու մասին խոսակցություններն ընդհանրապես գրվել են սառույցին։ Ու հանկարծ վերջին օրերին ՀՀ իշխանությունները կրկին հիշել են «Պարսից ծոց-Սև ծով» միջանցքի մասին։ Ու նորից նրանց կողմից հայտարարություններ են հնչում, թե Հայաստանը և Իրանը մտադիր են Հայաստանի, Իրանի և Հնդկաստանի մասնակցությամբ եռակողմ հարթակ ձևավորել «Պարսից ծոցՍև ծով» տրանսպորտային միջանցքի հետ կապված նպատակներն իրականացնելու համար: Ընդ որում, նախատեսվում է, թե Հնդկաստանից երթուղին պետք է գա Իրանի Չաբահար կամ Բանդար Աբբաս նավահանգիստ, ապա Իրանով, Հայաստանով և Վրաստանով հասնի Սև ծով, ապա նաև Բուլղարիա։

Իսկապես, երթուղու գաղափարը հրաշալի է թվում, միշտ կարելի է հայտարարել հավակնոտ մտադրությունների կամ հետաքրքրությունների մասին, բայց պետք են նաև գործնական պայմանավորվածություններ, որոնք չկան։Եվ եթե այսպես շարունակվի, ապա մի քանի տարի հետո ևս Հայաստանը կհայտարարի, թե հետաքրքրված է «Պարսից ծոց-Սև ծով» տրանսպորտային միջանցքի ստեղծմամբ։ Իսկ մինչ հայկական կողմը հապաղում է, Անկարան ու Բաքուն ակտիվ աշխատում են։ Ադրբեջանն ամեն ինչ անում է, որ նպատակահարմար համարվի «Հյուսիս-Հարավ» միջանցքն ամբողջապես անցկացնել հենց իր տարածքով։ Պատահական չէ, որ Իրանը, Ադրբեջանը և Ռուսաստանը մտադիր են համատեղ ներդրումներ կատարել Ռեշտ-Աստարա երկաթուղու նախագծի կառուցման համար, որը համապատասխանում է «ՀյուսիսՀարավ» միջազգային տրանսպորտային միջանցքի իրականացմանը։

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Կիսվել
Timeline
How Not to Go Bankrupt on Black Friday: 5 Smart Shopping TipsIDBank warmly hosted children from the "Music for Future" Foundation.Ucom’s 5G network launched in 11 new cities UPay has joined Idram's Open QR infrastructureA Free Mastercard and 10% idcoins with Cashless Payments. IDBankThe Results of the 19th Annual International Microelectronics Olympiad Summarized in Yerevan AraratBank Named Best Investor Relations Bank Armenia 2024General Director of Ucom participated in Silicon Mountains technological summit Saving together: IDBank and IdramARARATBANK AND SINGAPORE GFTN SIGN MEMORANDUM OF UNDERSTANDING FOR DIGITAL TRANSFORMATIONAndron Participates in the Tomorrow Mobility World Congress 2024: Driving Innovation in E-MobilityAcba bank and American Express Expand Collaboration in ArmeniaThe Silicon Mountains technology summit to be held with the support of Ucom Evocabank became the first bank to join Idram’s open QR infrastructure25% Off on RIA Money Transfers to Ukraine at AraratBank Yerevan to Host Unprecedented Serbian-Armenian Music ConcertAraratBank Stands with My Forest Armenia to establish Charles Aznavour Forest Ucom and Sunchild NGO install another solar plant in Areni 4,401,021 AMD to COAF. The November beneficiary is “Armenia Tree Project”Go Digital or Go Home: Sergey Arakelyan Yes to cashless! - cruises and gifts for AraratBank MC cardholders Ucom joins Armenian Internet Governance Forum as a platinum partner AraratBank: Five-Time Winner at AMX Awards 2024AraratBank Initiates a Panel Discussion on AI and LeadershipKhachaturian International Youth Competition launched in China with performance by “Music for Future” Foundation’s Cellist Mari HakobyanUcom Employees Participate in Forest Restoration Efforts in Vayots Dzor Fast Shift has joined Idram's open QR infrastructure New and modern. Arabkir branch of IDBank reopenedAraratBank: Unprecedented Consumer Loan Offer Starting from 14.5% Ucom launches 5G network across nine Armenian citiesLearn to save. World Savings Day with Idram JuniorAnother solar power plant by Ucom and SunChild NGO installed in Vardenis Converse Bank and Kapitalbank signed a cooperation agreement at Sibos 2024 IDBank and Idram at Mantashyants Global Expo AraratBank Introduces UBPAY: A New System for International TransfersIDBank participated in the HR Expo-24 conference Armenia Hosted the Consulting Event of the Year: International CMC Conference was held with Participants from 30 Countries AraratBank Sponsors New Laboratory and Seminar at MatenadaranUcom, in cooperation with SunChild NGO, increases the access to drinking water in Lchavan community The customer is always our top priority: IDBankThe October beneficiary of "The Power of a Dram" is the Children of Armenia FundAmeriabank’s New Offer: Draw of Investment Portfolios for AMD 2M The International CMC Conference kicked off for the first time in Armenia, bringing together management consultants and the business community The winners of the 2024 joint program between SIA Armenia and "The Power of One Dram" have been announced General Director of Ucom Participated in the Annual Conference of the Institute of Internal Auditors Armenia AraratBank Expands International Transfer Options with Golden Money System10% idcoin with IDBank Mastercard cardsUcom Completes Network Modernization in Gyumri and Vanadzor Ameriabank’s Special Offer for New Mastercard Holders. 1% Cashback and Lots of GiftsGeneral Director of Ucom Delivers a Lecture at Leadership School
All Timeline »
Most Popular
1 A Free Mastercard and 10% idcoins with Cashless Payments. IDBank 2 The Results of the 19th Annual International Microelectronics Olympiad Summarized in Yerevan 3 UPay has joined Idram's Open QR infrastructure 4 Ucom’s 5G network launched in 11 new cities 5 IDBank warmly hosted children from the "Music for Future" Foundation.
Poll