«Սերը, հավատը չպիտի կոտրեն, բայց կոտրել են, ամեն սրբություն ոտնահարել»․ «Փաստ»
INTERVIEW«Փաստ» օրաթերթը գրում է
«Եկել եմ եզրակացության, որ ժողովրդավարության քողի տակ գործում են հատուկ ծառայություններ, բռնապետական կրքեր, աշխարհակալական նկրտումներ, որոնք չեզոքացնում են միջազգայնորեն ընդունված մարդասիրական, հումանիտար մոտեցումները: Կարծես թե Հայաստանը վերածվել է փորձադաշտի, որտեղ կարող են մարդասիրական հայտնի ճշմարտությունները չգործել, այնպիսիք, ինչպիսիք են մարդու իրավունքները, ազգերի ինքնորոշումը և այլն: Սիրում ենք անընդհատ ասել՝ «արդարությունը հիվանդանում է, բայց չի մեռնում»: Բայց այդ արդարությունը ո՞րն էր: Արդյո՞ք ծնվել է այդ արդարությունը, որ չհիվանդանա, չմեռնի կամ առողջանա: Պարզվում է, որ «արդարությունը սրի ծայրին է», ինչպես Դերենիկ Դեմիրճյանն է «Վարդանանքում» նկարագրում՝ «որտեղ սուրս խփեցի, այդտեղ արդար եմ»:Այսինքն, խելքը, բանականությունը, գաղափարական մոտեցումները տեղը զիջում են ուժին, գռեհիկ ձևով կիրառվող բռնությանը, և հաղթում է նա, ով, ժողովրդական լեզվով ասած, «զոռբա» է»,-«Փաստի» հետ զրույցում ասում է գրող, հրապարակախոս Դավիթ Մկր Սարգսյանը, ում հետ պարբերաբար զրույցներ ենք ունենում հասարակական տրամադրությունների, ստեղծված իրավիճակից ելքերի մասին:
Հրապարակախոսը նշում է՝ վարչապետը ՄԱԿ-ի ամբիոնից հայտարարում է, որ Ադրբեջանի ԶՈւ-ն շտապօգնության մեքենաներ է թիրախավորել, բայց դա որևէ մեկին չի հետաքրքրում: «Նրանց չի հետաքրքրում, որ դպրոց կամ մանկապարտեզ են հրետակոծել, խաղաղ բնակիչներ են զոհվել: Ամեն մեկն իր շահն ունի: Կարևորն այն է, որ հասկանանք՝ իսկ մեր ազգային շահը ո՞րն է: Մեր ազգային ինքնության պահպանման ինստիտուտների բանաձևերը չենք կարողանում գտնել, հակառակը՝ եղածն էլ ոչնչացնում ենք»,-հավելում է մեր զրուցակիցը: Իսկ ժողովո՞ւրդը… «Մեր ժողովուրդը մոլորված է: Երբեմն մեղադրում են նրան՝ սխալ ընտրեց և այլն, ժողովուրդը չպիտի ընտրի, ի վերջո, չի էլ ընտրում, իշխանություններն են ընտրում: Իսկ մեր իշխանություններին ընտրում են ուրիշ տեղերում: Այստեղ է մեր ողբերգությունը»,-ասում է գրողը:
Ընդգծում է՝ պետք է շտկենք մեր ողնաշարը, հակառակ դեպքում՝ վտանգում ենք մեր գոյությունը. «Արդեն պետք է լուծենք լինել-չլինելու խնդիր: Այդքան ցած ենք գլորվել, որ պետք է մտածենք՝ կարո՞ղ ենք որպես ազգ ու պետություն, որպես ինքնություն՝ պահպանել մեր ավանդականը, մեր դիմագիծը: Պետք է ուժեղանալ՝ բոլոր առումներով, հակառակ դեպքում մեզ հետ ճորտի պես կվարվեն: Բայց ամենակարևորը՝ պետք է իմ անձն ավելի քիչ սիրեմ, քան իմ հայրենիքը: Այսպիսի ղեկավարներ են մեզ պետք, որոնք անձնազոհ են, մահապարտ, ժողովրդի առաջին շարքերում են, ոչ թե «դաբաղանի եզների» նման վերցնում են հայ կնոջը և տանում, շպրտում ասֆալտի վրա: Սա հա՞յ է, հայ չի: Ինչո՞ւ խաթարվեց ու այլասերվեց մեր ազգային արժեհամակարգը»,-ասում է հրապարակախոսը:
Նշում է՝ այս օրերին անճարությունից կարծես խելագարվես: «Խոսքն արժեք չունի, խորհուրդն արժեք չունի: Ինչ-որ մեկը կարող է վեր կենալ և լկտիաբար ասել՝ «ինչ կուզեմ՝ կբանակցեմ, ինչ կուզեմ՝ կանեմ, ձեր հերն էլ անիծած»: Ո՞վ է պաշտոնյան, որ նման լպիրշ ձևով խոսի քաղաքացու հետ: Այս հարցին պետք է հրատապ լուծում տալ: Եթե իշխանությունները չեն կարող պաշտպանել երկրի սահմանների անձեռնմխելիությունը, քաղաքացու անվտանգությունը, պիտի հեռանան: Երկիրը պետք է սիրել, մարդը սիրուց է ծնվում: Սերը, հավատը չպիտի կոտրեն, բայց կոտրել են, ամեն ինչ են կոտրել, ամեն սրբություն ոտնահարել: Հիմա անգամ գրելու, խոսելու, մտավոր աշխատանք կատարելու ցանկությունս է կորել: Հայրս միշտ ասում էր՝ տղա ջան, երբ ձեռքդ գրիչ ես վերցնում, եթե մեջդ չարություն կա, մի գրի:
Չարությամբ չեմ ուզում գրել, ուզում եմ լավ բան գրել: Ուզում եմ ասել՝ ժողովուրդ, լինելու ենք, ապրելու ենք, տարածաշրջանում պիտի դեմք լինենք: Համաշխարհային քաղաքակրթության համար մեծ ներդրում ենք կատարել որպես ազգ: Չեմ կարողանում տեսնել թուրքն ինչպես է քերում խաչքարը: Հիմա սա անում է, որովհետև ոչ ոք պատասխան չտվեց, երբ Ջուղայում տասը հազար խաչքար դարձրեցին շեբեն: Սա է աշխարհի արդարությունը: Ուրեմն՝ որտեղ ուժեղ ենք, որտեղ մեր գրադները կկրակեն կամ լազերային ճառագայթները կվառեն բրիտանական գազամուղներն ու նավթամուղները, այդ ժամանակ բոլորը կգան մեզ հետ հաշվի նստելու»,-եզրափակում է Դավիթ Մկր Սարգսյանը:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում