Հայաստանը դեռ խորհուրդ չտրվող երկրների ցանկում է. ե՞րբ կզարթնի և ե՞րբ կվերականգնվի զբոսաշրջությունը․ «Փաստ»
INTERVIEW«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Կարող ենք և պետք է ձգտենք այնպես անել, որ տուրիզմը զարթնի և սկսի դինամիկ վերականգնվել ու զարգանալ: «Փաստի» հետ զրույցում այս մասին ընդգծեց «Տուրիզմի հայկական ֆեդերացիա» ՀԿ նախագահ Մեխակ Ապրեսյանը՝ անդրադառնալով ամենատուժած ոլորտներից մեկի՝ զբոսաշրջության հնարավոր հեռանկարներին: Նա հայտնեց, որ մի շարք պետական կառույցների հարցեր ու առաջարկներ են ներկայացրել:
«Առաջարկել ենք աշխատել այն ուղղությամբ, որ դիվանագիտական խողովակներում մեր երկրի մասին ճիշտ ինֆորմացիա լինի: Կարծես թե, այդ գործընթացն սկսվել է: Համենայն դեպս, ինձ այդպես են տեղեկացրել զբոսաշրջության կոմիտեից: Ասել են, որ ԱԳՆ-ի միջոցով արդեն դիմել են,և այդ ուղղությամբ աշխատանքներ են տարվում»,- ասաց նա:
Հստակեցնելով խնդիրը՝ նա ընդգծեց.«Շատ երկրներում և հատկապես մեզ համար նպատակային ու պոտենցիալ շուկաներում, ինչ-որ տեղ նաև թյուրիմացաբար, Հայաստանը դեռ խորհուրդ չտրվող երկրների ցանկում է գտնվում: Դա պայմանավորված է թե՛ կորոնավիրուսի, թե՛ միգուցե նաև հետպատերազմյան իրավիճակով: Բայց, օրինակ՝ Ռուսաստանում իրենց զբոսաշրջության ոլորտի իրավասու մարմնի՝ «Ռոստուրիզմի» կայքում Հայաստանն արդեն ընդգրկվել է խորհուրդ տրվող երկրների ցանկում: Դիվանագիտական բոլոր ուղիներով, սփյուռքի ներուժն օգտագործելով՝ ամեն ինչ պետք է անենք, որ այլ երկրներում մեր երկրի մասին ճիշտ տեղեկատվություն լինի, և Հայաստանը չդասեն խորհուրդ չտրվող երկրների ցանկում: Մեզ հավաստիացրել են, որ մեր հարցադրումների վերաբերյալ աշխատանքներ են տարվում: Սպասում ենք, բայց ժամանակը քիչ է, պետք է արագացնել»:
Մեխակ Ապրեսյանը նշեց, որ արդեն դրսից տարբեր հարցումներ ու հետաքրքրություններ կան: «Օտարերկրյա գործընկերներին հուզող հարցեր կան՝ հատկապես անվտանգության վերաբերյալ: Եվ եթե իրավիճակը Հայաստանում ու տարածաշրջանում կայուն լինի, կարծում եմ՝ զբոսաշրջությունը կսկսի կամաց-կամաց զարթնել, վերականգնվել ու զարգանալ»,-նշեց մեր զրուցակիցը:
Նրա խոսքով, թե՛ կորոնավիրուսը, թե՛ պատերազմն իրենց ազդեցությունն ունեցել են ոլորտի վրա: «Կարծում եմ՝ կա նաև հանրային ընկալում, որ կորոնավիրուսից ամենաշատն ու ուղղակիորեն տուժած ոլորտը հենց զբոսաշրջությունն է: Առ այսօր էլ դեռ ոլորտը քնած է: Դեռ քիչ, բայց զարթնելու հույսեր ու ծիլեր կան: Սակայն ոլորտը դեռ վերականգնման կարիք ունի: Մասնավորապես կառավարությանը ներկայացրած մեր առաջարկներից մեկն էլ շատ արագ կորոնավիրուսի և պատերազմի հետևանքների չեզոքացման ծրագրի մշակումն է: Խոսքը հատուկ զբոսաշրջության ոլորտի վերականգնման և զարգացման ծրագրի անհրաժեշտության մասին է, ինչը շատ կարևոր է: Իսկ թե որքան փակված ընկերություններ կան՝ դժվար է ասել: Ի դեպ՝ այդ հարցը ևս բարձրացրել ենք: Ցավոք, չգիտենք, թե հստակ քանի ընկերություն ունենք, ուր մնաց՝ իմանանք, թե քանիսն են փակվել: Այս առումով էլ վարչական ռեգիստր ունենալու խնդիր ունենք: Առաջարկների մեջ ընդգծել ենք նաև ինստիտուցիոնալ բարեփոխումների անհրաժեշտության մասին՝ թե՛ մրցակցային, թե՛ գործարար ներդրումային միջավայրը բարելավելու, ինչպես նաև ծառայությունների որակն ապահովելու տեսանկյունից: Այս ամենը հնարավոր է իրականացնել ոլորտում գործունեության մի շարք տեսակների լիցենզավորման կամ առնվազն դրանք ծանուցման ենթակա գործունեության տեսակ սահմանելու միջոցով»,-շեշտեց Մ. Ապրեսյանը՝ հավելելով, որ ավելի ծավալուն ինստիտուցիոնալ բարեփոխումների անհրաժեշտություն կա:
Մեխակ Ապրեսյանը նշեց, որ թեպետ ֆեդերացիայի անդամ հանդիսացող ոչ մի ընկերություն չի փակվել, բայց ոլորտում կան մի շարք ընկերություններ, որոնք մտածել են վերապրոֆիլավորման մասին: «Կան ընկերություններ, որոնք մտածում են այլ գործունեության ուղղությամբ ներդրում անելու մասին: Բայց ասեմ, որ վերապրոֆիլավորվելը կարճաժամկետ լուծում է, և այն զբոսաշրջության ոլորտի համար այդքան էլ ցանկալի չէ. եթե այլ ոլորտներում վերականգնվելն ավելի հեշտ է, ապա եթե այստեղ ոլորտի աշխատակիցները տեղափոխվեն այլ ոլորտներ, հետագայում ոլորտի վերականգնման համար շատ ավելի երկար ժամանակ է պահանջվելու: Այդ դեպքում անգամ կարող է վերականգնում չլինել:
Եվ սա է պատճառը, որ զբոսաշրջության ոլորտի վերականգնման և զարգացման հատուկ պետական ծրագիր է անհրաժեշտ: Այլապես, եթե կարողությունները կորցնենք, համաշխարհային շուկայում ոլորտի վերականգնման պայմաններում Հայաստանն իր դիրքերը դժվարությամբ կվերականգնի»,-ասաց նա՝ հավելելով, որ արագ վերականգնվելու հեռանկար կա, եթե նշված խնդիրները լուծվեն, արդեն այսօրվանից մարքեթինգային ակտիվ քաղաքականության և կոմպլեքս միջոցառումներ իրականացվեն:
Աննա Բադալյան
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում