Անցած ինն ամսում 44 բենզալցակայանում և 57 գազալցակայանում իրականացվել են ստուգումներ. «Փաստ»
ECONOMICS«Փաստ» օրաթերթը գրում է
Մեր ընթերցողները հաճախ են ահազանգում գազալցակայաններում և բենզալցակայաններում առկա խնդիրների մասին: «Փաստը» որոշեց թեմայի վերաբերյալ մի քանի հարցադրում ուղղել Շուկայի վերահսկողության տեսչական մարմին (ՇՎՏՄ): Մասնավորապես հետաքրքրվել էինք իրականացվող ստուգումների, հայտնաբերված խախտումների, հնարավոր կրկնախախտումների, տուգանքների և այլ հարցերի վերաբերյալ: Մեր առաջին հարց-դիտարկումը վերաբերում էր բենզալցակայաններում և գազալցակայաններում տեսչական մարմնի կողմից իրականացվող ստուգումներին, հետաքրքրվել էինք, թե այս տարվա ինն ամիսներին քանի՞ ստուգում է իրականացվել, ի՞նչ խախտումներ են հայտնաբերվել, քանի՞ տնտեսվարող է տուգանվել կամ նախազգուշացվել:
Տեսչական մարմնից «Փաստին» փոխանցել են, որ միևնույն պետական մարմնի կողմից միևնույն տնտեսվարող սուբյեկտում ստուգումները, կախված տնտեսվարող սուբյեկտի ռիսկայնության աստիճանից, իրականացվում են տարբեր հաճախականությամբ: «Մասնավորապես, բարձր ռիսկայնության սուբյեկտների մոտ դրանք իրականացվում են ոչ ավելի հաճախ, քան տարին մեկ անգամ, միջին ռիսկայնության սուբյեկտների մոտ՝ ոչ ավելի հաճախ, քան երեք տարին մեկ անգամ, և ցածր ռիսկայնության սուբյեկտների մոտ՝ ոչ ավելի հաճախ, քան հինգ տարին մեկ անգամ:
Ստուգումներն իրականացվում են ստուգումների տարեկան ծրագրով՝ մինչև նախորդող տարվա դեկտեմբերի 1-ը, ինչպես նաև այլ դեպքերում՝ մասնավորապես ստուգում իրականացնող պետական մարմինը Հայաստանի Հանրապետության վարչապետից ստացել է հանձնարարական, քաղաքացիներից, իրավաբանական անձանցից, անհատ ձեռնարկատերերից ստացել է դիմում, իսկ պետական մարմիններից, տեղական ինքնակառավարման մարմիններից՝ գրավոր տեղեկատվություն»,-նշված է հարցման պատասխանի մեջ:
Հաջորդիվ տեսչական մարմինը հայտնում է, որ 2021 թվականի հունվարի 1-ից սեպտեմբերի 13-ը ՇՎՏՄ-ն իրականացրել է մի շարք ստուգումներ: «Բենզալցակայաններում 44 տնտեսվարող սուբյեկտի մոտ իրականացվել են ստուգումներ, որոնցից 38-ը՝ ծրագրով, 6-ը՝ դիմում-բողոքով: Տասում խախտումներ չեն հայտնաբերվել, իսկ 34ում հայտնաբերվել են խախտումներ՝ օգտագործվող չափման միջոցները ստուգաչափված չէին, իրացվող նավթամթերքի ցուցանիշները չէին համապատասխանում տեխնիկական կանոնակարգերի պահանջներին: Բոլոր տնտեսվարողները տուգանվել են, տուգանքի ընդհանուր չափը կազմել է 9 780 000 ՀՀ դրամ: Այս ընթացքում ստուգումներ են իրականացվել նաև ԱԳԼՃԿ-ներում:
Իրականացվել է 57 տնտեսվարող սուբյեկտի ստուգում, որից 41-ը ծրագրով, 16-ը՝ դիմում-բողոքի հիման վրա: Արդյունքում՝ ութում խախտումներ չեն հայտնաբերվել, 49-ում հայտնաբերվել են խախտումներ՝ օգտագործվող չափման միջոցները ստուգաչափված չէին, գազի ճնշումը գերազանցում էր թույլատրելի չափը: Բոլոր տնտեսվարողները տուգանվել են, տուգանքի ընդհանուր չափը կազմում է 9 350 000 ՀՀ դրամ: Բացի դա, ստուգող մարմնի պաշտոնատար անձը ստուգման ակտի հիման վրա, օրենքով սահմանված իր իրավասությունների շրջանակներում, տնտեսվարող սուբյեկտին տալիս է հանձնարարականներ (կարգադրագրեր) բացահայտված խախտումների և թերությունների վերացման ուղղությամբ՝ սահմանելով ժամկետներ դրանց վերացման համար, որը համաձայնեցվում է տնտեսվարող սուբյեկտի հետ»,-նշում է տեսչական մարմինը:
Անդրադառնալով հարցին՝ արդյո՞ք նույն տնտեսվարողների դեպքում լինում են կրկնախախտումներ, և ի՞նչ քայլեր են ձեռնարկվում այդ պարագայում, իրավասու մարմինն ընդգծում է. «Այո, նույն տնտեսվարող սուբյեկտի մոտ լինում են կրկնախախտումներ, տվյալ դեպքերում «Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ» ՀՀ օրենսգիրքը սահմանում է տուգանք՝ տուգանքի կրկնապատիկի չափով, եթե կատարվել է մեկ տարվա ընթացքում վարչական տույժի նշանակման օրվանից»: Իհարկե, մեծ են դժգոհությունները կապված նաև հեղուկ գազի կամայականորեն սահմանվող գների վերաբերյալ: Շուկայի վերահսկողության տեսչական մարմինը նշում է, որ տվյալ հարցի հետ կապված որևէ լիազորություն չունի:
Քաղաքացիների հաջորդ դժգոհությունն այն է, որ շատ գազալցակայաններում ոչ թե գազ են «լցնում», այլ ճնշում, ինչը վնասում է գազի բալոնները: Գերատեսչությունը նշում է՝ «Կառավարության 2018 թվականի օգոստոսի 28-ի N 1101-Ն որոշմամբ հաստատված տեխնիկական կանոնակարգի համաձայն, բնական գազի կոմպրեսացված վառելիքի լիցքավորված գազի ճնշումը պետք է չգերազանցի 19.6 ՄՊա: Թույլատրելիից ավել ճնշման հայտնաբերման դեպքում տնտեսվարողը ենթարկվում է վարչական պատասխանատվության օրենքով սահմանված կարգով»: Ինչ վերաբերում է համագործակցությանը, տեսչական մարմինը նշել է, որ անհրաժեշտության դեպքում իր լիազորությունների սահմաններում համագործակցում է բոլոր պետական կառույցների հետ:
ԼՈՒՍԻՆԵ ԱՌԱՔԵԼՅԱՆ
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում