Yerevan, 24.December.2024,
00
:
00
1 $ = 0 ֏, 1 = 0 ֏, 1 = 0 ֏
BREAKING


Տարածաշրջանային պատուհաս Ադրբեջանը դեռ մի բան էլ մեղադրանքներ է հնչեցնում. «Փաստ»

POLITICS

«Փաստ» օրաթերթը գրում է

Բնական միջավայրի պաշտպանության հարցը մի կամ մի քանի պետության խնդիր չէ, այն համամարդկային նշանակություն ունի, քանի որ աշխարհը դարձել է առավել փոխկապակցված, քան երբևէ։ Եվ այդ է պատճառը, որ միջազգային ասպարեզում բնապահպանական թեմաները մեծ արդիականություն են ստացել։ Այլ հարց է, որ էկոլոգիական թեմաները կարող են շահարկվել քաղաքական նպատակներին ծառայեցնելու համար։ Օրինակ՝ Ադրբեջանն արդեն մասնագիտացել է այս հարցով։ Բավական է հիշել, թե Արցախի շրջափակման գործընթացն ինչպես Ադրբեջանը «հաջողացրեց» բնապահպանական քողի ներքո, երբ հատուկ ուղարկված, այսպես կոչված, էկոակտիվիստները շրջափակեցին Լաչինի միջանցքը, իսկ երբ անցակետ տեղադրվեց Լաչինի միջանցքում, այդ փսևդոակտիվիստները սուսուփուս հեռացան։

Հիմա էլ Ադրբեջանը սկսել է բողոքել Երասխում մետալուրգիական գործարանի կառուցման հետ կապված՝ պնդելով, որ այն պետք է համաձայնեցվի իրենց հետ, քանի որ էկոլոգիական առումով վտանգ է ներկայացնում ադրբեջանական տարածքի համար։ Մյուս կողմից էլ՝ Բաքուն պարբերաբար բարձրացնում է Քաջարանի պղնձամոլիբդենային գործարանի շահագործման թեման՝ պնդելով, թե իբր գործարանի աշխատանքը բացասական ազդեցություն է ունենում շրջակա միջավայրի վրա և աղտոտում է Ողջի գետը։ Եվ այս առիթով Ադրբեջանը պաշտոնական մակարդակով բազմաթիվ բողոքներ է հղել տարբեր միջազգային կառույցների։ Ադրբեջանական քարոզչության մյուս ուղղությունն էլ Մեծամորի ատոմակայանն է, որի փակման հարցը Բաքուն պարբերաբար բարձրացնում է։ Դեռ հարցի մի կողմն է, որ սա բացահայտ միջամտություն է մեր երկրի ներքին գործերին, քանի որ ստացվում է, որ առանց Բաքվի «թույլտվության» կամ «համաձայնության» Հայաստանը չպետք է իր տարածքում զարգացնի արդյունաբերությունը և էներգետիկան։

Այս կոնտեքստում կարելի է, ժողովրդական լեզվով ասած, պարզապես շան տեղ չդնել: Բայց ինչպես ասում են, ստացվում է՝ սելը ճռռալու փոխարեն սելվորն է ճռռում: Ամենավերջն երկիրը, որ բնապահպանական թեմաներով խոսելու իրավունք ունի, հենց Ադրբեջանն է: Այդ բռնապետական երկրում բնապահպանների ու քաղաքացիների ձայնն ընդհանրապես լսելի չէ, իսկ երկրում տարիներ շարունակ նավթարդյունաբերության զարգացման արդյունքում աղտոտվում են շրջակա տարածքները, օդն ու ջուրը։ Աղտոտվածության բարձր մակարդակն ազդում է նաև Ադրբեջանի բնակչության կենսապայմանների վրա։ Դե, այստեղ բնապահպաններն էլ են հատուկ ծառայությունների ներկայացուցիչներ, որոնք ծառայում են ալիևների կլանին: Բայց խնդիրն այստեղ միայն իրենց ներքին խնդիրները չեն: Բանն այն է, որ Ադրբեջանը վերածվել է հանցագործ երկրի՝ բոլոր առումներով, այդ թվում՝ բնապահպանական: Ի մասնավորի՝ Արցախյան երկրորդ պատերազմի ժամանակ Ադրբեջանի զինված ուժերը ֆոսֆորային զենք օգտագործեցին ու հսկայական քանակությամբ անտառային հատված այրեցին։

Իսկ Արցախի շրջափակման պայմաններում Ադրբեջանն արցախահայության համար գազի, էլեկտրաէներգիայի ու ջրի մատակարարման խնդիր է ստեղծել, ինչը շատ վատ հետևանք է ունենում շրջակա միջավայրի վրա։ Օրինակ՝ ձմռան սառնամանիքին Ադրբեջանը խափանում էր Արցախի գազամատակարարումը, իսկ մարդիկ, չսառչելու համար, այլ ելք չունենալով, ստիպված էին լինում կտրել շրջակա ծառերը ու փայտով տաքանալ։ Այս ամենին պետք է գումարել նաև, որ Ադրբեջանի նավթարդյունաբերությունն աղտոտում է նաև տարածաշրջանի օդը ու դրանով վնաս հասցնում նաև մեր բնական միջավայրին։ 2022 թվականի Բնապահպանական գործունեության համաշխարհային ինդեքսում Ադրբեջանը աշխարհի 180 երկրների շարքում զբաղեցրել է 104-րդ տեղը։ Իսկ Հայաստանը նույն սանդղակում 56-րդն է։ Այս ցուցանիշները կոնկրետ իրողությունների մասին են վկայում։ Սակայն, ցավոք, ՀՀ իշխանությունները Ադրբեջանի բնապահպանական հանցագործությունների թեմաները տարբեր միջազգային հարթակներում չեն բարձրացնում։

Տպավորություն է, թե «խաղաղության օրակարգը» նրանց կուրացրել ու խլացրել է։ Իսկ Բաքուն անմիջապես օգտվում է այս հանգամանքից ու իրեն միջազգայնորեն դիրքավորում է որպես կանաչ էներգետիկայի ջատագով՝ ցույց տալով, թե իբր պայքարում է գլոբալ տաքացման դեմ ու էկոլոգիական միջավայրի բարելավման համար։ Ադրբեջանն անգամ մեծ նախաձեռնություններում է ներգրավվել։ Ադրբեջանական էլեկտրաէներգիան, որն իբրև թե վերականգնվող էներգիայի աղբյուրներից է ստացվելու, Սև ծովով արտահանվելու է Եվրոպա։ Իսկ որոշ եվրոպական երկրներ էլ խնդրում են Ալիևից, որ ավելացնի էլեկտրաէներգիայի արտահանումը։ Սակայն որևէ մեկը չի կարող վստահ լինել, որ նավթի ու գազի կիրառումից ստացված էլեկտրաէներգիան Ադրբեջանը չի ներկայացնի որպես վերականգնվող միջոցներից ստացված։

Ու Բաքվի լկտիությունն այն ստիճանի է հասել, որ ներդրումներ ներգրավելու համար փորձում է աշխարհին ներկայացնել, թե Արցախից բռնազավթված տարածքներում ցանկություն ունի զարգացնել վերականգնվող էներգետիկան։ Հայաստանը պետք է արդեն համապատասխան աշխատանքներ տարած լիներ, որ Ադրբեջանը դուրս մնա բնապահպանական միջազգային ծրագրերից, սակայն մերոնց անգործության պարագայում Ադրբեջանն է խոչընդոտներ ստեղծում, որ Երևանում տեղի չունենա կլիմայի խնդիրներին նվիրված համաշխարհային գագաթաժողովը և դրա անցկացման համար առաջ է քաշում տարածաշրջանի համար բնապահպանական պատուհաս դարձած Բաքվի թեկնածությունը։

ԱՐԹՈՒՐ ԿԱՐԱՊԵՏՅԱՆ

Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում

Ucom’s Renovated Sales and Service Center in Yerevan Mall Reopens 1% idcoin instead of New Year’s suffering: practical tips Idram Junior Donated Books to SchoolsBig Christmas Market with Idram, IDBank and idplusUcom Supports Wildlife Monitoring in Ararat Region IDBank, Idram, and idplus at the Big Christmas MarketConverse Bank Deputy CEO and CFO, Grant Akopian, Elected to BACEE BoardThe Best Gifts for New Year for Your Loved OnesUcom and SunChild NGO Install a Solar Plant in Alaverdi Kindergarten Converse Bank has been included in the list of Confirming Banks of the EBRD TFPIn 2024, Ucom Expands and Modernizes Fixed and Mobile Networks, Launches 5G in 8 More Cities, Covering a Total of 28 Cities. Acba bank to Allocate $50 Million for MSME Development Team Telecom Armenia Presents Sustainability-Linked Bonds to Prospective Investors at an Official EventConverse Bank and IFC join forces to support the growth of SMEs in Armenia4.479.792 AMD to Armenia Tree Project. the next beneficiary is Children of the regions NGO Ameriabank Presents EventHub.am: a Streamlined and User-Friendly Ticketing SolutionUcraft Introduces a New Solution for Businesses: The UC ERP Platform Ucom Announces a New Year's Deal for Those Who Join the Fixed Line AraratBank Presents the Final Part of "The Will to Get Back on Your Feet Again" Film SeriesIDMerch: IDBank’s New LoanUcom Announces New Year's Promotion for HONOR X7c Smartphones Converse Bank has become an official signatory of the UN Principles for Responsible BankingKindergarten in Artashavan Powered by Solar Energy Thanks to Ucom and SunChild Ameriabank named the Bank of the Year 2024 in Armenia by The Banker MagazineIDBank donated 10,000,000 AMD to the 27th "For You, Armenia!" Telethon “The Will to Get Back on Your Feet Again” ։ A Film Series Funded by AraratBank EasyPay has joined Idram's open QR infrastructureAmeriabank Named Armenia’s Best Bank for Real Estate by Euromoney Ardshinbank Donates 120 Million AMD to the Hayastan All-Armenian FundIdram is now available on Wildberries!80% Discount on IDBank’s Travel Card Services for Black Friday! Instant idcoin ahead of Black Friday Ucom and SunChild NGO Install Solar Plant in Malishka Community Shop at Yerevan Mall and pay with Idram for a chance to win gifts Unibank to Issue Subordinated Bonds for the First Time in Armenia How Not to Go Bankrupt on Black Friday: 5 Smart Shopping TipsIDBank warmly hosted children from the "Music for Future" Foundation.Ucom’s 5G network launched in 11 new cities UPay has joined Idram's Open QR infrastructureA Free Mastercard and 10% idcoins with Cashless Payments. IDBankThe Results of the 19th Annual International Microelectronics Olympiad Summarized in Yerevan AraratBank Named Best Investor Relations Bank Armenia 2024General Director of Ucom participated in Silicon Mountains technological summit Saving together: IDBank and IdramARARATBANK AND SINGAPORE GFTN SIGN MEMORANDUM OF UNDERSTANDING FOR DIGITAL TRANSFORMATIONAndron Participates in the Tomorrow Mobility World Congress 2024: Driving Innovation in E-MobilityAcba bank and American Express Expand Collaboration in ArmeniaThe Silicon Mountains technology summit to be held with the support of Ucom Evocabank became the first bank to join Idram’s open QR infrastructure25% Off on RIA Money Transfers to Ukraine at AraratBank