Հայաստանում տնտեսությունը կզարգանա նորագույն մաքուր տեխնոլոգիաների կիրառմամբ
ECONOMICSՀայաստանում ՓՄՁ-ների համար Մաքուր տեխնոլոգիաների գլոբալ ինովացիոն ծրագիրը եզրափակեց Հայաստանում իր եռամյա գործունեության արդյունքները: Ծրագիրն իրականացնում է ՄԱԿ-ի արդյունաբերական զարգացման կազմակերպությունը (ՄԱԱԶԿ) և ֆինանսավորում Գլոբալ էկոլոգիայի հիմնադրամը: «Հայաստանը տարածաշրջանում առաջինը միացավ նախագծին: Շատ այլ երկրների հետ համեմատած՝ մեր ֆինանսավորումը բավականին քիչ էր՝ ընդամենը 500.000 դոլար 3 տարվա համար, բայց մենք գրանցել ենք առավել ցայտուն արդյունքներ»,-«Արմենպրես»-ի հետ զրույցում նշեց Հայաստանում ՄԱԱԶԿ ծրագրերի ղեկավար Անահիտ Սիմոնյանը:
Նրա կարծիքով՝ դա պայմանավորված է հայ մասնագետների նորարարական մտքի ներուժով: Ծրագրի զարգացումը հիմնականում իրականացվում է 4 ուղղությամբ՝ էներգետիկա, էներգախնայուղություն, ջրերի կայուն կառավարում և թափոններից էներգիայի ստացում: Հայաստանում ծրագրի ղեկավարը կարծում է, որ տնտեսությունը պետք է զարգանա մաքուր տեխնոլոգիաների կիրառմամբ:
«Ծրագրի իրականացման հիմնական խոչընդոտները ֆինանսական միջոցների պակասն ու համապատասխան ներդրումային գրվաչություն ստեղծելն են: Մյուս խնդիրը մեր գիտական ներուժը երկրում պահելը և դրա զարգացման համար պայմաններ ստեղծելն է»,- նշեց Սիմոնյանը:
Նա հավելեց, որ առկա են նաև որոշ մարքետինգային դժվարություններ, բայց դա ավելի հեշտ լուծելի հարց է: ՄԱԱԶԿ կենտրոնական գրասենյակի էներգետիկայի վարչության ծրագրերի ղեկավար Մարկ Դրայեկը նշում է, որ ծրագրի նպատակն է համատեղել նորարարությունն ու տնտեսական աճը, որպեսզի կլիմայի փոփոխության բացասական հետևանքները հաղթահարվեն կայուն զբաղվածության մթնոլորտում:
«Հատկանշական է, որ սա միայն ՄԱԱԶԿ ծրագիր չէ. այն պատկանում է ՀՀ-ին, քանի որ համապատասխան աջակցություն է ստացել Էկոնոմիկայի, գյուղատնտեսության ու արտաքին գործերի նախարարություններից ու ՀԿ-ներից, ուստի համոզված եմ, որ այս ծրագրային հնարավորությունները հանձնվում են ՀՀ-ին, որն էլ կապահովի դրա շարունակությունը»,- հավելեց Դրայեկը: Նա նաև ընդգծեց, որ տրամադրված աջակցությունը միայն գումարային չէ, այլև խորհրդատվական է, որով իրենք հայաստանցի նորարարներին օգնում են ձեռք բերել ու հետագայում կիրառել նոր գիտելիքներ: ՀՀ բնապահպանութ յան նախարարի տեղակալ Խաչիկ Հակոբյանի խոսքով՝ 2011 թ. Հայաստանը որդեգրել է «կանաչ» տնտեսության անցման գործընթացները, ինչը մեր իսկ շահերից է բխում: Հայաստանյան արդյունաբերությունում, մասնավորապես փոքր և միջին ձեռնարկությունների համար, մրցակցային եղանակով մշակվել են նորարարական «կանաչ» մեթոդներ, որոնք բիզնեսը կդարձնեն ավելի արդյունավետ, շահութաբեր ու «կանաչ»:
Բնապահպանության ոլորտում կարևորագույն խնդիրը, նրա համոզմամբ, անձի պատասխանատվության խնդիրն է: «Մարդը երկար տարիներ առանց պատասխանատվություն կրելու շահագործել է շրջակա միջավայրը: Ժամանակն է մեր առօրյայում «կանաչացումը» դարձնել գերակա խնդիր»,- նշեց Հակոբյանը:
Նրա համոզմամբ՝ պետք է ապացուցել, որ նոր տեխնոլոգիաների կիրառումն ավելի ձեռնտու տարբերակ է, ինսչպես նաև հետամուտ լինել, որ նորարարական ձեռքբերումները ներդրվեն գործող բիզնեսում: 2013 թ. փետրվարին Հայաստանը Արևելյան Եվրոպայի երկրներից առաջինը միացավ ՄԱԱԶԿ-ին:
Ծրագրի նպատակն է ի հայտ բերել մաքուր տեխնոլոգիաների հիման վրա նոր բիզնեսներ, զարգացնել դրանց ունակությունները, բիզնես գաղափարներն ու իրագործել դրանք: Նախագծի հիմնական բաղադրիչի՝ ակսելերացիոն ծրագրի շրջանակներում կազմակերպվել է մաքուր տեխնոլոգիաների բիզնես գաղափարների երկու ազգային մրցույթ: Հաղթող 8 թիմերը ստացել են 10-հազարական ԱՄՆ դոլար դրամաշնորհ՝ կյանքի կոչելու իրենց ինովացիոն ծրագերը: Հաղթող թիմերից 2-ը մասնակցել են Սիլիկոնյան հովտում «Clean Open» գլոբալ բիզնես ֆորումին ու ներկայացրել իրենց գաղափարները վենչուրային հիմնադ րամներին, ներդրողներին ու ոլորտի փորձագետներին: Ծրագիրը ֆինանսավորել և խրախուսել է այնպիսի գաղափարներ, ինչպես, օրինակ, անվադողերի մշակումից դիզելային վառելիքի ստացումը, ջրի կենսաքայքայվող աբսորբենտը, մեծապես արդյունավետ արևային կուտակիչը, առանց այրման և վտանգավոր արտանետումների էներգիա արտադրելու տեխնոլոգիան և այլն: