Տնտեսվարողները իշխանություններից պահանջում են ՀՀԿ–ի ժամանակ ձևավորված աբսուրդները վերացնել, ոչ թե նույնը շարունակել
SOCIETYԲիզնես դաշտի ներկայացուցիչները սկսել են մտածել իրենց խանութները փակելու և գործունեությունը դադարեցնելու մասին, քանի որ նախկին իշխանություններից ժառանգություն մնացած խնդիրները ոչ միայն չեն լուծվում, այլև օր օրի ավելանում են:
Մեզ ահազանգած գործարարները նշում էին, որ ներկայում ստեղծվել է մի իրավիճակ, որ սեփական խանութ աշխատացնելն այլևս եկամուտ չի ապահովում: Շատերն անգամ չեն կարողանում 150 հազար դրամից ավելի եկամուտ ունենալ, իսկ վարձակալությամբ գործող խանութների վիճակն ավելի սարսափելի է: Եվ խնդիրը ոչ միայն շրջանառության հարկով հարկվելու հետևանքներին է վերաբերում, այլև գործունեություն ծավալելու համար տրվող լիցենզիաների պայմաններին: Խնդիրն այն է, որ Կարեն Կարապետյանի վարչապետության ժամանակ որոշում կայացվեց, որ նույն գոտու վրա գտնվող սուպերմարկետն ու փոքր խանութը, ասենք, օղու կամ ծխախոտի վաճառք իրականացնելու լիցենզիա ստանալու համար նույն հաստատագրված գումարը չվճարեն: Սահմանվել է, որ փոքր խանութների համար հաստատագրված գումարն ըստ զբաղեցրած առևտրային տարածքի գանձվի:
Եվ թվում էր, թե սա ինչ–որ տեղ պետք է թեթևացնի փոքր խանութների հոգսը, բայց արի ու տես, որ դրա հետևանքով առաջացել են այլ անլուծելի խնդիրներ, որոնք շարունակվում են մինչ օրս: Մասնավորապես, եթե խանութը զբաղեցնում է, օրինակ, 25 քառակուսի մետր, բայց գտնվում է մեծ շինության մեջ, ապա պետք է կա՛մ շինության կադաստրային վկայականի տվյալների համապատասխան վճարի լիցենզիայի գումարը, կա՛մ իրեն հատկացված խանութի հատվածը կադաստրով առանձնացնի: Բնականաբար, սա ենթադրում էր լրացուցիչ գումարի ծախս, վազվզոց և այլն: Մինչդեռ հարցը լուծելու համար կարելի էր ավելի կարճ ու առանձնապես ծախս չպահանջող ճանապարհով գնալ: Ցանկացած համայնքի տարածքում գործող խանութ, բնականաբար, գտնվում է տվյալ տարածքի տեղական ինքնակառավարման մարմինների աչքի առջև և պարզ է, որ այնքան էլ դժվար չէ պարզելը, թե այս կամ այն շինության տարածքում գործող խանութն իրականում քանի քառակուսի մետր է զբաղեցնում:
Եվ ստացվում է, որ այսօր էլ, առանց կադաստրի կողմից տրված գծագրի խանութի տերը չի կարողանում տեղական ինքնակառավարման մարմիններին «ցույց տալ», թե տվյալ շինության մեջ իրեն պատկանող խանութը քանի քառակուսի մետր տարածք է զբաղեցնում: Մինչդեռ վարչական մարմինների ներկայացուցիչները կարող են խանութի զբաղեցրած տարածքը թեք գծերով առանձնացնել ընդհանուրից, լիցենզիայի համար գանձվող գումարը ըստ դրա գանձել և հարցը փակել: Բայց փաստորեն ստացվում է, որ այդ մոտեցումն ինչպես կյանքի չկոչվեց նախորդ իշխանությունների օրոք, նույնը շարունակվում է նոր իշխանությունների ժամանակ: Կարճ ասած՝ այս մասով ոչինչ էլ չի փոխվել:
«Փաստ» օրաթերթի լրագրողի հետ զրույցում բիզնեսմեն Սամվել Առաքել յանը նշում էր, որ շինությունների մասին տեղեկությունը թաղապետարաններին ուղարկում է կադաստրը, սակայն չի նշում, թե տվյալ խանութը այդ շինության մեջ որքան տարածք է զբաղեցնում, իսկ տեղական ինքնակառավարման մարմինները շարունակում են նույն մոտեցումը ցուցաբերել և հիմնվում են կադաստրից տրված տեղեկության վրա:
«Նախկինում եթե նույն գոտու վրա գործում էր մեծ սուպերմարկետ, փոքր խանութ և կրպակ, լիցենզիայի համար նույն հաստատագրված գումարն էր վճարում: Հետագայում, ելնելով խանութների և բնականաբար դրանց ունեցած շրջանառությունների տարբերություններից, լիցենզիայի համար գանձվող գումարի չափը սահմանվեց ըստ քառակուսի մետրի: Բոլորն ուրախացան, միմյանց շնորհավորեցին, որ լիցենզիա ստանալու համար կկարողանան ավելի քիչ գումար մուծել: Բայց շատ չանցած պարզվեց, որ փոսից դուրս ենք եկել, մեկ այլ փոսի մեջ ենք ընկել: Հիմա մենք առաջարկում ենք, որ տեղական ինքնակառավարման մարմինները մեր խանութի զբաղեցրած տարածքին համապատասխան գանձում իրականացնեն, ոչ թե հիմնվեն կադաստրից ստացվող տեղեկանքների վրա: Վարչական շրջանները կարող են, չէ՞, ստուգել, թե տվյալ խանութի զբաղեցրած տարածքը որքան է, և դրանից ելնելով՝ լիցենզիայի գումարի չափը սահմանեն, ոչ թե պահանջեն, որ կադաստրով խանութի տարածքն առանձնացվի: Խանութի զբաղեցրած տարածքը կադաստրով առանձնացնելը բջջային հեռախոսի սակագնային պլան փոխել չի: Դա բավականին ժամանակ ու ռեսուրս պահանջող գործընթաց է: Ուստի որպեսզի մարդիկ նման պատմությունների մեջ չընկնեն, լավ կլինի, որ ՀՀԿ–ի ժամանակ ստեղծված աբսուրդները վերացնեն, ոչ թե նույնը շարունակեն: Եթե խոսքը կոռուպցիոն ռիսկերի մասին է, ապա դա էլ արդարացված չէ, քանի որ այսօրվա տեխնիկայի դարում շատ հեշտ է պարզելը, թե տվյալ խանութն ինչքան տարածք է զբաղեցնում: Այնպես որ, եթե նոր իշխանությունները այսօրինակ հարցերին լուծում չտան, ես հավաստիացնում եմ, որ շատ տնտեսվարողներ կսկսեն իրենց խանութները փակել»,– ասաց Ս.Առաքել յանը: