Ներհասարակական ու ներքաղաքական մթնոլորտում կուտակված աղբը մաքրելու ժամանակը․ «Փաստ»
ANALYSIS«Փաստ» թերթը գրում է․
Հայաստանում ստեղծված անառողջ մթնոլորտը ոչ միայն պահպանվում է, այլև ավելի է թանձրանում։ Իսկ այդպիսի մթնոլորտի ստեղծման հիմնական պատասխանատուն իշխանություններն են:
Սա կանոն է բոլոր ժամանակներում, իսկ մեր իրականության մեջ՝ առավել ևս, քանզի գործող իշխանությունների նախաձեռնությամբ հասարակությունը բաժանվեց սևերի և սպիտակների, ընդդիմադիրների նկատմամբ սկսեց գեներացվել ատելության հսկայական էներգիա, ամենօրյա ռեժիմով ընթացավ թշնամիների «մոգոնում»։
Հասկանալի է, որ ատելության գեներացման միջոցով իշխանությունները ցանկանում էին հասնել համախոհների որոշակի կոնսոլիդացիայի, սակայն այս պրոցեսի տևական շարունակությունը ապակառուցողական նշանակություն է ձեռք բերել հասարակության համար, որն ի վերջո նաև բումերանգի էֆեկտ է ունենալու։
Երբ վարչապետը ամենաբարձր մակարդակով պարբերաբար հնչեցնում է թաթիկներ կտրելու, պատերին ծեփելու և ասֆալտին փռելու կոչեր, իսկ սոցցանցերում քաղաքական ընդդիմախոսների հասցեին հնչում են ամենավերջին հայհոյանքները, ապա նման երևույթները կամաց-կամաց ներմուծվում են հասարակ քաղաքացիների բառապաշար և դառնում են առօրյա երևույթներ։
Իսկ առանձին մարդկանց թվում է, որ եթե իրենք ներդրում են ունեցել հեղափոխության իրականացման հարցում, քայլել են, ճանապարհ են փակել և այլն, ուրեմն իրենք անպատժելի են և կարող են իրենց խել քին փչածն ասել և ատելության կոչեր հնչեցնել, որը մյուսների համար վարակիչ նշանակություն է ձեռք բերում։
Այսպիսով՝ բարոյահոգեբանական անկումը նոր դրսևորումներ է ստանում, երբ նույնիսկ ողբերգական դեպքը իշխանական շրջանակների կողմից օգտագործվում է քաղաքական դիվիդենտներ ձեռքբերելու և իրենց ընդդիմախոսների վրա ցեխ շպրտելու համար։
Ուստի նման պայմաններում պետք չէ զարմանալ, որ հանցագործությունների թվի մեծ աճ է նկատվում։
Պատահական չէ, որ իշխանափոխությունից հետո առաջին ինն ամիսներին նկատելիորեն աճել էր սեփականության դեմ ուղղված հանցագործությունների (39,2%-ից 41,8%) և պետական իշխանության, պետական կարգի դեմ ուղղված հանցագործությունների տեսակարար կշիռը (14,2%-ից 15,6%): Սակայն այս միտումը պահպանվել է նաև 2019 թվականի առաջին ինը ամիսների կտրվածքով։ 2019 թվականի հունվար-սեպտեմբերին կատարված հանցագործությունների թիվը 2018-ի նույն ժամանակահատվածի համեմատ 1192-ով ավելին է եղել։
Ընդ որում՝ ավելացել են և՛ ոչ մեծ ծանրության, և՛ միջին ծանրության, և՛ ծանր, և՛ առանձնապես ծանր հանցագործությունների ցուցանիշները։
Հատկապես զգալի աճել են սեփականության դեմ ուղղված հանցագործությունները։ Ոմանք այսպիսի պատկերը պայմանավորում են համաներման իրականացմամբ, երբ իշխանությունները լրացուցիչ միավորներ հավաքելու համար գնացին նման պոպուլիստական քայլի և չհաշվարկեցին դրա հնարավոր հետևանքները։
Սակայն այստեղ խնդիրը միայն համաներումը չէ, այլև այն մթնոլորտի ստեղծումը, որը պարարտ հող է ստեղծում հանցագործությունների իրականացման համար։
Երբ իշխանությունները հանցագործությունների դեմ պայքարելու և դրանց նախականխելուն միտված համապատասխան միջոցառումներ կատարելու փոխարեն պետական ռեսուրսները կենտրոնացրել են միայն ընդդիմադիրներին ճնշելու և «ժողովրդի թշնամիներ» փնտրելու վրա, ապա հասարակության բևեռացումը, անառողջ մթնոլորտը և հասարակության բևեռացումը ավելի է խորանալու, ինչի հետևանքները կարող են շատ ծանր լինել, և «Էրեբունի պլազա» հյուրանոցային համալիրում վերջերս կրակոցներ արձակելու դեպքը, դատավորի պատուհանի ուղղությամբ կրակոցը, Աստված մի արասցե, կարող են ընդամենը «ձնծաղիկ» լինել:
Իսկ երկրում տեղի ունեցող բացասական տեղաշարժերը ժամանակի ընթացքում առաջին հերթին հարվածելու են իշխանությունների վարկանիշին։
Փաշինյանը դեռևս հանրային նոր օրակարգ ձևավորելու հնարավորություն ունի, երբ ատելության և թշնամանքի դոզային կփոխարինի համախմբվածության և համերաշխության մթնոլորտը, սակայն վերջինս դեռևս «սիրո և հանդուրժողականության հեղափոխության» կարգախոսների ներքո նախընտրում է ընթանալ ատելության և թշնամանքի գեներացման իներցիայով։
Փաշինյանը բազմիցս խոսել է հանրապետության և մասնավորապես Երևան քաղաքի տարածքը աղբից մաքրելու անհրաժեշտության մասին, սակայն դեռևս չի ցանկանում անդրադառնալ ներքաղաքական ու ներհասարակական մթնոլորտում կուտակված աղբը մաքրելու անհրաժեշտությանը։
Մանրամասները՝ «Փաստ» թերթի այսօրվա համարում։